is Íslenska en English

Lokaverkefni (Bakkalár)

Háskóli Íslands > Félagsvísindasvið > B.A./B.Ed./B.S. verkefni - Félagsvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/10426

Titill: 
  • „Að gera manninum lífið unaðssamt.“ Kyngervi og þegnréttur íslenskra kvenna við lok 19. aldar og upphaf þeirrar tuttugustu
Námsstig: 
  • Bakkalár
Leiðbeinandi: 
Útdráttur: 
  • Í ritgerðinni er þegnréttur íslenskra kvenna við lok 19. aldar og við upphaf þeirrar tuttugustu skoðaður, en hugtakið gefur möguleika á að skoða hvernig konur eru „meðteknar“ í samfélaginu á hverjum tíma fyrir sig. Leitast er við að skoða hver hlutdeild íslenskra kvenna var í íslensku samfélagi á þessum tíma, hvernig samfélagslegri þátttöku þeirra var háttað og á hvaða forsendum þær voru taldar með til þjóðarheildarinnar. Í því samhengi er rýnt í kyngervi íslenskra kvenna. Skoðað er hvaða hlutverk konur höfðu í hinni pólitísku sjálfsmynd íslensku þjóðarinnar og í því sambandi er íslenska fjallkonan skoðuð sem og pólitískt gildi íslenska kvenbúningsins. Í nýlegum rannsóknum er þegnréttarhugtakið venjulega sundurgreint í smærri svið og eru þau skoðuð hvert fyrir sig. Í ritgerðinni er þegnréttur íslenkra kvenna, og þar með samfélagsleg staða þeirra, skoðuð með tilliti til þriggja þátta, það er pólitískrar þátttöku þeirra, menntunarmöguleika þeirra og atvinnuþátttöku.
    Helstu niðurstöður eru þær að karlmennskan var lögð til grundvallar íslenskrar þjóðarímyndar, en hlutverk kvenna, sem hluti af íslensku þjóðinni, kristallaðist í móður- og húsmóðurhlutverkinu. Konurnar fengu það hlutverk að vera tákngervingar fyrir sérstæði íslensku þjóðarinnar. Kristallaðist tákngervings hlutverkið í Fjallkonunni. Konum var ekki meinuð þátttaka í íslensku samfélagi, en hlutverk þeirra var skilyrt af menningarlegum hugmyndum um hlutverk þeirra sem mæðra og húsmæðra. Skapaði þetta lífi þeirra umgjörð og gegnsýrðu þessar hugmyndir allar samfélagslegar stofnanir. Greiðlega gekk að veita konum lagaleg réttindi til pólitískrar þátttöku, náms og embætta, en það leiddi ekki sjálfkrafa til virkrar þátttöku, áhrifa og valda. Með því að veita konum lagaleg réttindi ætluðust ráðakarlar ekki til þess að konur myndu raunverulega nýta réttindi sín til samfélagslegra áhrifa, heldur var þeim beinlínis illa við það. Þeir vildu halda íslenskri samfélagsgerð óbreyttri og sömuleiðis fjölskyldumynstrinu.
    Í kjölfar umræðu um að finna menntun kvenna farveg voru kvennaskólar stofnaðir. Þeir áttu að taka mið af kvenlegu eðli og viðhéldu þeir þannig ríkjandi hugmyndum um kyngervi kvenna sem mæðra og húsmæðra.
    Í atvinnumálum var réttur kvenna fyrir borð borinn. Þær fengu ekki laun á við karla, fengu ekki aðild að Verkamannafélaginu Dagsbrún og ekki var komið til móts við þarfir þeirra í dagvistunarmálum.

Samþykkt: 
  • 21.12.2011
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/10426


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
Sniðmát BA ritgerd pdf.pdf136.94 kBLokaðurHeildartextiPDF