Stefnur í landslagi og jökulmótun á höfuðborgarsvæðinu

Abstract

Landslag á höfuðborgarsvæðinu einkennist af ávölum holtum og jökulmótuðu landslagi. Stefna landslagsins er til norðvesturs og vesturs en Hjallabrotalínurnar, sem stefna til norðausturs, eru þeir veikleikar sem sjást á yfirborði svæðisins í dag. Tilgangur þessa verkefnis var að finna út hvers vegna landslagið mótaðist ekki eftir veikleikunum sem sjást á yfirborði svæðisins í dag, það er að segja hvers vegna jökullinn mótaði ekki landslagið í stefnu Hjallabrotalínanna. Ástæðan er að öllum líkindum sú að undir berggrunninum sem hylur svæðið nú er eldri berggrunnur sem kom að mestu úr megineldstöð á Viðeyjarsundi. Sú eldstöð stefndi til norðvesturs og það gerði sprungusveimurinn í kringum hana sennilega líka. Landslagið á höfuðborgarsvæðinu hefur líklegast mótast eftir veikleiknum sem tilheyrðu Viðeyjareldstöðinni og því stefnir það að mestu leyti til norðvesturs. Vestur stefnan í landslaginu myndaðist af jökli sem stjórnaðist ekki af veikleikum í landslaginu .

The landscape in the greater Reykjavík area is characterised by roundish hills and glacier formed landscape. The directions of the landscape head to northwest and west but the direction of the Hjallabrotalínur faults is to northeast, but these faults are the only faults visible on the landsurface today. The purpose of this paper is to find out why the landscape did not form in the direction of the faults that can be seen in the area today. The reason is presumptively that under the surface bedrock is older bedrock which originated mostly from a central volcano on Viðeyjarsund strait. This central volcano had a major axis which headed to northwest and probably did the fracture zone, associated with the central volcano, also have northwest direction. The west direction of the landscape was formed by a glacier which was not topographically controlled.