is Íslenska en English

Lokaverkefni (Bakkalár)

Háskóli Íslands > Félagsvísindasvið > B.A./B.Ed./B.S. verkefni - Félagsvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/17560

Titill: 
  • Sakarefnið. Takmarkanir að lögum á því að sakarefni verði borið undir dómstóla
Námsstig: 
  • Bakkalár
Höfundur: 
Leiðbeinandi: 
Útdráttur: 
  • Í ritgerð þessari verður gerð grein fyrir heimildum að lögum til þess að undanskilja sakarefni lögsögu dómstóla. Í 1. mgr. 70. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands nr. 33/1944, er kveðið á um að öllum beri réttur til að fá úrlausn um réttindi sín og skyldur með réttlátri málsmeðferð innan hæfilegs tíma fyrir óháðum og óhlutdrægum dómstól. Það er forsenda þess að rétturinn til réttlátrar málsmeðferðar sé tryggður að borgarar eigi raunhæfan kost á því að bera mál sín undir dómstóla. Ákvæðið tryggir réttinn til þess að bera ágreiningsefni undir dómstóla sem er jafnframt grunnstoð í réttaríkinu. Í 1. málsl. 1. mgr. 24. gr. laga um meðferð einkamála nr. 91/1991 er að finna grundvallarreglu um heimild til þess að bera sakarefni undir dómstóla en þar er kveðið á um að dómstólar hafi vald til að dæma um hvert það sakarefni sem lög og landsréttur ná til nema það sé skilið undan lögsögu þeirra samkvæmt lögum, samningi, venju eða eðli sínu. Eigi sakarefni ekki undir dómstóla vísar dómari máli frá dómi.
    Í ritgerðinni verður í upphafi farið yfir réttinn til þess að bera einkaréttarlegan ágreining undir dómstóla en sá hluti ritgerðarinnar skiptist í þrjá hluta. Fyrst verður gerð grein fyrir hugtakinu sakarefni og því hvernig umfjöllunarefni ritgerðarinnar tengist hugmyndinni um réttarríkið og síðan fjallað í stuttu máli um þau almennu skilyrði sem þarf að uppfylla til þess að sakarefni verði borið undir dómstóla. Meginefni ritgerðarinnar snýr að hinni almennu heimild 1. mgr. 24. gr. til þess að undanskilja sakarefni úrlausn dómstóla og verður sjónum beint að slíkum takmörkunum að lögum. Fyrst verður litið til þess hversu langt er unnt að ganga gagnvart ákvæðum stjórnarskrár og þá sérstaklega með tilliti til valdmarka dómsvalds gagnvart framkvæmdarvaldinu. Þá verður fjallað um ákvæði Mannréttindasáttmála Evrópu um réttláta málsmeðferð fyrir dómi, dómaframkvæmd Mannréttindadómstóls Evrópu um álitaefnið og áhrif sáttmálans á íslenskan rétt í þessu sambandi. Því næst verður horft til þess hvernig fullnaðarúrlausn stjórnvalda og frjálst mat þeirra getur takmarkað rétt aðila til þess að bera mál sitt undir dómstóla. Þá verður stuttlega fjallað um þau skilyrði sem gilda fyrir veitingu gjafsóknar hér á landi. Sérstök áhersla verður lögð á dómaframkvæmd í því skyni að gera grein fyrir álitaefninu. Að lokum verður gerð grein fyrir niðurstöðum og helstu ályktunum.

Samþykkt: 
  • 14.4.2014
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/17560


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
BA-ritgerð Linda Ramdani.pdf455.55 kBOpinnHeildartextiPDFSkoða/Opna