is Íslenska en English

Lokaverkefni (Bakkalár)

Háskóli Íslands > Hugvísindasvið > B.A. verkefni - Hugvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/19647

Titill: 
  • Vonir og vonbrigði: Stóriðjuhugmyndir í Reyðarfirði og samfélagsleg áhrif 1974-2014
Námsstig: 
  • Bakkalár
Leiðbeinandi: 
Útdráttur: 
  • Tímamót urðu í atvinnuþróun á Mið-Austurlandi þegar álver í Reyðarfirði var gangsett árið 2007. Stóriðjuhugmyndir á Austurlandi eiga sér þó mun lengri sögu og náðu í raun allt aftur til ársins 1948, þegar fyrstu hugmyndir um orkufrekan iðnað í fjórðungnum voru ræddar. Umfjöllunarefni ritgerðarinnar er tímabilið 1974-2014 þegar stóriðjuhugmyndir kviknuðu fyrir alvöru. Segja má að þetta skeið hafi verið tímabil vona og vonbrigða, þar sem margar hugmyndir spruttu upp en urðu síðar að engu. Gefið verður yfirlit yfir allar stóriðjuhugmyndirnar á Austurlandi sem áttu sér stað á tímabilinu, gangi verkefnanna lýst og rýnt í mat og væntingar um samfélagsleg áhrif þeirra. Fyrst komu Norsk Hydro með hugmyndir um álver um miðjan áttunda áratuginn, en um áratug síðar virtist bygging kísilmálmverksmiðju vera frágengin. Þegar þær hugmyndir runnu út um þúfur varð skammlíf umræða um nýtt álver á Íslandi í kringum 1990. Norsk Hydro kom svo aftur árið 1997 og blés kröftuglega lífi í álversumræðuna á Íslandi. Allt leit út fyrir að álver Hydro yrði að veruleika en fyrirtækið dró sig svo úr viðræðum í byrjun árs 2002. Bandaríska fyrirtækið Alcoa stökk þá til og kláraði viðræðurnar sem endaði loks með gangsetningu álvers Fjarðaáls árið 2007.
    Jákvæð samfélagsleg áhrif, ásamt byggðarsjónarmiðum, voru alltaf ein af meginröksemdum fyrir byggingu stóriðju. Væntingar um samfélagsleg áhrif breyttust skiljanlega mikið milli tímabila með breyttum stóriðjuhugmyndum, svo sem fjöldi starfa sem yrði til með tilheyrandi íbúafjölgun. Niðurstöður benda til þess að samfélagsleg áhrif álversins á samfélagið á Mið-Austurlandi hafi verið góð í heild. Íbúafjölgun varð í takt við spár sérfræðinga og út frá sömu spám virðist fjöldi starfa hafa aukist örlítið meir en áætlað var. Hafa ber í huga að stutt er frá gangsetningu álvers og langtímaáhrif þess ekki öll komin í ljós. Þó er ljóst að samfélagið á Mið-Austurlandi, og þá sérstaklega bæjarbragur á Reyðarfirði, hefur tekið varanlegum breytingum.

Samþykkt: 
  • 10.9.2014
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/19647


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
Atli_Sigmarsson_vonir_og_vonbrigdi.pdf962.16 kBOpinnHeildartextiPDFSkoða/Opna