Fagleg ábyrgð og forysta í samstarfi íslenskra grunn- og tónlistarskóla : um samruna Grunnskólans og Tónskólans á Hólmavík

Abstract

Á undanförnum árum hefur færst í vöxt að grunn- og tónlistarskólar hafa átt í nánu samstarfi um marga þætti skólastarfsins. Þetta samstarf hefur í aðalatriðum tekið mið af því að kennsla nemenda við tónlistarskólana hefjist fyrri hluta dagsins og dragist ekki fram eftir kvöldi. Ný menntalög tóku gildi vorið 2008 en í lögunum er heimild til þess að grunn- og tónlistarskólum sé stjórnað á einni hendi. Þetta er jákvætt innlegg í ljósi þess að sveitarfélög hafa viljað ná fram sparnaði í rekstri skólastofnana t.d. með því að lækka stjórnunarkostnað. Það sem skilur að starfsemi grunn- og tónlistarskóla er að grunnskólar sinna lögbundnu hlutverki sem varðar skyldunám barna á grunnskólaaldri en tónlistarskólar sinna valkvæðu tónlistarnámi fyrir alla aldurshópa og starfsemi þeirra er ekki tryggð með lögum. Til að tryggja jafnræði og fagmennsku í stjórnun og samstarfi þessara ólíku skólastofnana hefði mátt búast við því að menntalögin innihéldu greinar sem tryggja mundu tónlistarskólum ákveðinn rétt til jafns við grunnskóla. Um árabil hafa Grunn- og Tónskólinn á Hólmavík átt í mjög öflugu samstarfi. Samstarfið hefur leitt af sér óformlegan samruna og mikla samþættingu í öllum þáttum starfseminnar. Greint er frá því hvað hefur leitt til þess að mál hafa þróast með þessum hætti á Hólmavík og athyglinni beint sérstaklega að þeim atriðum sem kunna að skipta máli við hugsanlegan samruna íslenskra grunn- og tónlistarskóla. Þetta er gert með það fyrir augum að báðir þessir aðilar geti þá staðið við hlutverk sín sem fagaðilar. Niðurstaðan bendir til þess að stjórnendur á Hólmavík hafi með ákveðnum vinnubrögðum auðveldað formlegan samruna Grunn- og Tónskólans á Hólmavík sem styrkt hefur innviði beggja skólanna á undanförnum árum. Þrátt fyrir að skólastarfið hafi gengið vel er ljóst að þessi tegund skóla byggir á afar veikum grunni. Grunnurinn er fyrst og fremst persónulegur áhugi stjórnenda í ytra og innra umhverfi skólanna og þeirra foreldra sem er umhugað um að láta skólastarfið ganga vel. Á hverjum degi blasir sá veruleiki við að samkvæmt íslenskum lögum geta foreldrar eða sveitarfélagið hafnað þessari tegund skóla. Á einni nóttu er því hægt leggja niður þann hluta skólastarfsins sem snýr að tónlistaruppeldi án þess að nokkur fái því mótmælt, hvorki stjórnendur, starfsfólk, nemendur eða foreldrar.