is Íslenska en English

Lokaverkefni (Bakkalár)

Háskóli Íslands > Félagsvísindasvið > B.A./B.Ed./B.S. verkefni - Félagsvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/6033

Titill: 
  • Vægi lögskýringargagna við túlkun 74. gr. stjórnarskrárinnar í dómum Hæstaréttar og álitum umboðsmanns Alþingis
Námsstig: 
  • Bakkalár
Útdráttur: 
  • Íslensk réttarframkvæmd ber þess augljós merki að almennt sé viðurkennt að líta megi til þeirra gagna og sjónarmiða sem standa utan við texta ákvæðisins og getur haft þýðingu við túlkun þess. Gögn þessi nefnast einu nafni lögskýringargögn og mikilvægust þeirra eru greinargerðir sem almennt fylgja lagafrumvörpum. Greinargerðin sem fylgdi stjórnskipunarlögum nr. 97/1995 var ítarleg og hefur komið nokkuð við sögu í dómum Hæstaréttar og álitum umboðsmanns Alþingis við túlkun á mannréttindaákvæðum stjórnarskrárinnar. Efnistök þessarar ritgerðar er vægi lögskýringargagna við túlkun 74. gr. stjórnarskrárinnar í dómum Hæstaréttar og álitum umboðsmanns Alþingis. 74. gr. stjórnarskrárinnar breyttist við setningu stjórnskipunrlaganna nr. 97/1995 og fylgdi ítarleg greinargerð með greininni eins og öðrum stjórnarskrárákvæðum, um það hvernig ætti að túlka hana. Í öllum þeim málum sem reifuð eru hér að neðan kemur greinargerðin við sögu en einnig koma aðrar tegundir lögskýringargagna við sögu svo sem nefndarálit og umræður á Alþingi. Skoðað verður hversu mikil áhrif þessi gögn hafa á túlkun 74. gr. stjórnarskrárinnar og hvort þau hafi jafnvel óvenju mikið vægi vegna þess hversu matskennd 74. gr. stjórnarskrárinnar er. Hugtak eins og almannahagsmunir sem finna má í 74. gr stjórnarskrárinnar er nokkuð opið og mismunandi skoðanir um inntak þess. 74. gr. stjórnarskrárinnar veitir borgurunum ákveðin réttindi og því kann að vera meira svigrúm til að líta til lögskýingargagna en þegar um íþyngjandi ákvæði er að ræða. Áður en að dómurinn og álitin verða tekin til umfjöllunar verður bakland ritgerðarinnar útskýrt. Í kafla 1.1 er fjallað um lögskýringarferlið og hugtakið lögskýring útskýrt. Í kafla 2 verður fjallað um lögskýringargögn og mismunandi skilning á hugtakinu. Einnig verða reifuð rök með og á móti notkun lögskýringargagna. Í kafla 3 verður fjallað um stjórnarskrána og hvernig hún skuli túlkuð og mannréttindaákvæðin tekin sérstaklega fyrir. Einnig veður stutt almenn umfjöllun um 74. gr. stjórnarskrárinnar. Í kafla 4 verða svo dómur Hæstaréttar frá 14. nóvember 2002 Hrd. 2002, bls. 3686 (nr. 167/2002) reifaður og einnig þrjú álit umboðsmanns Alþingis, þar sem reynt verður að varpa ljósi á vægi lögskýringargagna við túlkun á 74. gr. stjórnarskráinnar í öllum þessum málum.

Samþykkt: 
  • 17.8.2010
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/6033


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
Inngangur í pdf.pdf376.25 kBOpinnHeildartextiPDFSkoða/Opna