Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/7288
Fairtrade-samtökin reka viðskiptastefnu sem grundvölluð er á
siðfræðikenningum um réttlæti, og sanngirni í viðskiptum. Undir merkjum
Fairtrade er verslað með hvers kyns varning, þó aðallega hrávöru. Í þessari
ritgerð verður lögð áhersla á verslun með kaffi.
Fairtrade samtökin leitast með stefnu sinni fyrst og fremst við að vinna
gegn ósanngirni í milliríkjaviðskiptum. Samtökin telja verðlag á kaffimarkaði
almennt of lágt, og hafa því innleitt lágmarksverð á markað með Fairtrade-kaffi, í
þeim tilgangi að bæta lífskjör framleiðenda í þriðja heiminum. Lágmarksverðið
er kjarninn í baráttu samtakanna fyrir sanngirni í viðskiptum og gegn fátækt í
þróunarlöndum. Önnur baráttumál eru einnig á könnu samtakanna, þ.á.m.
aðgerðir gegn barnavinnu.
Markmiðið með skrifum þessarar ritgerðar er að kanna raunveruleg áhrif
Fairtrade-stefnunnar á lífskjör og velferð í þróunarlöndum. Í þeim tilgangi er
kaffimarkaðurinn athugaður sérstaklega, auk vinnumarkaðs í þróunarlöndum.
Til þess kanna áhrifin met ég stefnuna og mögulegar hliðarverkanir hennar fyrst
og fremst út frá sjónarhóli hagfræðinnar.
Þar sem viðskiptastefnan tengist siðfræði sterkum böndum, kanna ég
lauslega siðfræðilegan grundvöll Fairtrade-stefnunnar, og ræði þau siðferðilegu
álitamál sem kunna að koma upp.
Heilt yfir litið eru áhrif stefnunnar fremur óljós - sennilega óveruleg. Erfitt
að leggja nákvæmt mat á áhrifin, enda skiptir þá helst máli hve þungt kostir
stefnunnar vega á móti göllum hennar, og fer vægi þess eftir aðstæðum hverju
sinni. Stóra vankanta er að finna á stefnunni, en hún hefur einnig ákveðna kosti,
sem gætu mögulega ýtt undir hagvöxt til lengri tíma litið. Hugsanlegt er að
stefnan hafi einnig ýmis jákvæð áhrif sem ekki eru mælanleg í hagstærðum.
Farandverkafólk er fátækasta fólkið í kaffiiðnaðnum, og á hvorki jörð né
starfar það á eigin bóndabýli. Þetta fólk hlýtur engan beinan velferðarauka af
Fairtrade-stefnunni, enda nær stefnan ekki til þess. Sumir bændur njóta aukinna
lífsgæða vegna þátttöku sinnar á Fairtrade-markaðnum. Aðrir bændur, sem
standa utan við kerfið, geta mögulega orðið fyrir kjaraskerðingu vegna þess.
Verst er, að fátækustu bændurnir eru líklegastir til þess að verða fyrir
kjaraskerðingu af völdum Fairtrade.
Skráarnafn | Stærð | Aðgangur | Lýsing | Skráartegund | |
---|---|---|---|---|---|
Fairtrade_rafraen.pdf | 1.16 MB | Opinn | Heildartexti | Skoða/Opna |