is Íslenska en English

Lokaverkefni (Meistara)

Háskóli Íslands > Félagsvísindasvið > Meistaraprófsritgerðir - Félagsvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/8253

Titill: 
  • Réttindaskrá Evrópusambandsins: Staða, gildissvið og áhrif. Samspil við Mannréttindasáttmála Evrópu
  • Titill er á ensku Charter of Fundamental Rights of the EU: Status, scope and effect
Námsstig: 
  • Meistara
Leiðbeinandi: 
Útdráttur: 
  • Í ritgerð þessari er fjallað um Réttindaskrá Evrópusambandsins (e. Charter of Fundamental Rights of the European Union), sem varð hluti af stofnsáttmála Evrópusambandsins (ESB) við gildistöku Lissabon-sáttmálans þann 1. desember 2009. Sjónum er beint að aðdragandanum að samþykkt Réttindaskrár Evrópusambandsins (RSE), stöðu hennar meðal þjóðréttarsamninga, gildissviði og inntaki. Jafnframt er gerð grein fyrir tengslum hennar við íslenskan rétt og mögulegum áhrifum hér á landi.
    Í upphafi er lýst þróun mannréttindaverndar í Evrópu frá lokum síðari heimsstyrjaldar til upphafs árs 2011. Annars vegar er greint frá stofnun Evrópuráðsins og hlutverki þess á sviði mannréttindaverndar í Evrópu, með sérstakri áherslu á Mannréttindasáttmála Evrópu (MSE), en hins vegar er fjallað að myndun Evrópubandalaganna (EB) og markmið þeirra. Þótt hlutverk Evrópubandalaganna hafi ekki lotið að vernd mannréttinda fóru stofnanir EB að líta í síauknum mæli til grundvallarréttinda, en MSE og dómaframkvæmd Mannréttindadómstóls Evrópu (MDE) áttu stóran þátt í þeirri þróun.
    Skýrt er frá þróun grundvallarréttindaverndar á vettvangi Evrópudómstólsins sem síðar hafði áhrif á hinn pólitíska vettvang ESB. Einkum er áhersla lögð á aðdragandann að gerð sérstakrar réttindaskrár í ESB sem leiddi til samningar RSE. Næst er fjallað um samþykkt RSE og lögfestingu hennar í kjölfar gildistöku Lissabon-sáttmálans.
    Með sáttmálanum varð RSE lagalega bindandi fyrir stofnanir ESB og aðildarríki sambandsins við innleiðingu laga ESB, en í ritgerðinni er fjallað nánar um gildissvið skrárinnar og inntak hennar. Sökum þess að skráin sækir að miklu leyti innihald sitt til annarra mikilvægra mannréttindasamþykkta, einkum MSE, er greint frá stöðu og inntaki MSE til samanburðar svo að unnt sé að draga ályktun um áhrif RSE á þróun mannréttindaverndar innan Evrópu.
    Athugun er næst gerð á dómaframkvæmd annars vegar Evrópudómstólsins og hins vegar MDE, með tilliti til áhrifa RSE. Í því samhengi er hugað að þeim mögulegu breytingum sem væntanleg aðild ESB að MSE kann að hafa í för með sér á samspil dómstólanna tveggja í framtíðinni, og þá jafnframt hvaða áhrif slíkt myndi hafa á vernd mannréttinda í Evrópu.
    Að lokum er fjallað um tengsl RSE við íslenskan rétt og möguleg áhrif, annars vegar fyrir milligöngu EES-réttar og aðildar Íslands að EES-samningnum en hins vegar frá sjónarhóli MSE og aðild Íslands að þeim sáttmála.
    Niðurstöður höfundar um fyrrgreind álitaefni og aðrar rannsóknarspurningar, svo og ályktanir um mögulega framtíðarþróun, eru dregnar saman í lokakafla ritgerðarinnar.

Samþykkt: 
  • 4.5.2011
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/8253


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
Réttindaskrá Evrópusambandsins.pdf1.58 MBLokaðurHeildartextiPDF