is Íslenska en English

Lokaverkefni (Meistara)

Háskóli Íslands > Hugvísindasvið > Meistaraprófsritgerðir - Hugvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/10462

Titill: 
  • Njála sem aldarspegill. Samanburður á Brennu-Njáls sögu og nokkrum ritum sem voru útbreidd og nutu vinsælda í Evrópu á þrettándu öld
Námsstig: 
  • Meistara
Útdráttur: 
  • Aðalrannsóknarefni ritgerðarinnar er hvernig kristin og klassísk hugmyndafræði birtist í Brennu-Njáls sögu og leitast er við að sýna fram á að sagan sé spegill almennra viðhorfa í Evrópu á þrettándu öld settur í þjóðlegan búning. Í þeim tilgangi eru aðallega skoðuð ritin Speculum historiale eftir Vincentíus frá Beauvais, Speculum morale sem framan af var eignaður honum þó að síðar hafi verið efast um réttmæti þess, De officiis eftir Marcus Tullíus Cícero og De beneficiis eftir Lucíus Annaeus Seneca auk nokkurra rita sem hljóta minni umfjöllun.
    Ritgerðin hefst á inngangi. Í öðrum kafla er fjallað um rithefð á Vesturlöndum á miðöldum og hvernig ritun á þjóðtungum vann smám saman á. Í þriðja kafla er lögð áhersla á að menningin hafi bæði verið þjóðleg og alþjóðleg þar sem munnleg innlend sagnahefð hafi notað fullrar virðingar samhliða latínulærdómi og ástæða verið talin til að menn nytu sérstakrar uppfræðslu á báðum sviðum. Auk þess voru samskipti við önnur lönd lífleg og bækur og menningarstraumar gátu áttu greiða leið hingað sunna úr Evrópu. Í fjórða kafla eru leiddar að því líkur að Grímur Hólmsteinsson (d. 1298) hafi verið höfundur Brennu-Njáls sögu. Í fimmta kafla eru raktar hugmyndir ýmissa fræðimanna um tilurð og sköpun Íslendinga sagna. Í framhaldi af því eru hugleiðingar um mögulegan áheyrandahóp Gríms Hólmsteinssonar, hafi hann skrifað Njálu, og hver menntun hans og afstaða til efnisins gæti hafa verið.
    Í sjötta kafla er aðallega brugðist við hugmyndum þeirra Hermanns Pálssonar og Lars Lönnroth um klassísk og kristileg áhrif í sögunni og sýnt hvernig hugmyndir þeirra hljóta stuðning í Speculum historiale og öðrum ritum.
    Í 7. – 11. kafla er sjónum fyrst og fremst beint að Speculum historiale og sýnt hvernig ýmsar hugmyndir um þjóðfélag, dyggðir, lesti, konur og vináttu sem þar koma fram, eiga sér hliðstæður í Njáls sögu. Í tólfta kafla er Speculum morale tekinn sérstaklega fyrir og skilgreining hans á löstum borin samna við Njáls sögu. Í þeim þrettánda eru viðfangsefnin De officiis og De beneficiis og einnig hugað að atriðum úr þeim sem ekki eru í Speculum historiale . Í lokin er svo samantekt.

Samþykkt: 
  • 6.1.2012
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/10462


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
HalldisArmannsd-MA-Skemman.pdf1.77 MBOpinnHeildartextiPDFSkoða/Opna