Mala Captus, Bene Detentus, from domestic courts to international tribunals

Abstract

The subject of this paper is extraterritorial abductions. First, the essay will address how abduction can violate state sovereignty under well established rule in international law and then human rights where the matters are more unsettled. After that the practice of various states will be examined but some states apply mala captus, bene detentus, which means that states try will individuals in their courts even though being brought there by irregular means. Other states decline jurisdiction over persons brought in front of the court by irregular means. This diverse state practice has the consequence that there seems to be no uniform state practice to form customary rule binding up on states. Still, case law of domestic courts can be used as jurisprudence for courts and tribunals, and that has been the case when it comes to the International Criminal Tribunal for Former Yugoslavia (ICTY), which has already generated a rich source of case law. ICTY has made it clear that it will not decline jurisdiction over surrendered persons if the accused is a fugitive from international justice, unless in the case of egregious violations of the accused human rights. Other courts or tribunals should take due regard to the case law of ICTY and take account of the special nature of crimes which are of joint concern of all states when evaluating if jurisdiction should be declined.

Þessi ritgerð fjallar um mannrán sem þjóna þeim tilgangi að koma einstaklingum fyrir dóm. Fyrst verður fjallað um hvernig slíkar aðgerðir geta brotið lögsögu annarra ríkja en reglur sem snúa af því álitafefni eru vel skorðaðar í þjóðarétti. Þar á eftir verður fjallað um hugsanleg mannréttindabrot en þær reglur virðast vera nokkuð á reki. Eftir það verður skoðað hvernig dómstólar ýmissa ríkja bregðast við þegar einstaklingur er færður fyrir dóm með mannráni eða örðum óreglulegum hætti. Dómstólar sumra ríkja neyta að líta til þeirra atburða sem áttu sér stað áður en einstaklingur kom fyrir dóminn undir rómversku meginreglunni mala captus, bene detentus. Einnig eru til ríki sem neita lögsögu yfir einstaklingum sem eru færðir fyrir dóminn með óreglulegum hætti. Vegna þess hversu mismunandi afstöðu ríki hafa er þeim skilyrðum sem uppfylla þarf til þess að mynda þjóðréttarvenju ekki fullnægt. Samt sem áður geta þessi dómsmál gagnast sem réttarheimildir í svipuðum málum í öðrum dómstólum en það hefur einmitt verið gert í Alþjóðadómstólnum sem fjallar um stríðsglæpi í fyrrum Júgóslavíu (ASJ). ASJ hefur komist að þeirri niðurstöðu að dómstólinn ætti ekki að neita lögsögu yfir sakborningum sem eru flóttamenn vegna alvarlegra glæpa skv. þjóðarétti nema vegna svívirðilegra (e. egregious) mannréttindabrota. Aðrir dómstólar sem þurfa að fást við svipuð mál þ.e. mál sem snerta brot á alþjóðalögum ættu að taka dómaframkvæmd ASJ til fyrirmyndar og taka tillit til alvarleika alþjóðaglæpa þegar metið er hvort rétta eigi yfir einstaklingum.