is Íslenska en English

Lokaverkefni (Meistara)

Háskóli Íslands > Félagsvísindasvið > Meistaraprófsritgerðir - Félagsvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/12853

Titill: 
  • Hættubrot með sérstakri áherslu á 4. mgr. 220. gr. hegningarlaga
  • Titill er á ensku Criminal recklessness with special consideration to article 220, paragraph 4 of the Icelandic penal code
Námsstig: 
  • Meistara
Útdráttur: 
  • Í ritgerð þessari er fjallað um hættubrot, með sérstakri áherslu á 4. mgr. 220. gr. hegningarlaga. Það er einkennandi fyrir hættubrot að hagsmunum þarf að hafa verið stofnað í hættu svo refsing sé lögð við háttsemi. Tjón þarf ekki að hafa hlotist af verknaði. Ákvæði 4. mgr. 220. gr hgl. krefst þess að lífi manna, eins eða fleiri, sé stofnað í augljósan háska á ófyrirleitinn hátt.
    Ákvæði 4. mgr. 220 gr. hgl. sækir fyrirmynd sína í 1. mgr. 252. gr. dönsku hegningarlaganna, en ákvæðin eru mjög svipuð. Efnisþættir 4. mgr. 220. gr. hgl. eru „í ábataskyni“, „af gáska“ og „á annan ófyrirleitinn hátt“. Af dómaframkvæmd má sjá að ákvæðinu hefur verið beitt á mjög víðtæku sviði, allt frá stórhættulegum ofsaakstri yfir til þess að skilja eftir bolta í legi stúlku án hennar vitundar. Brotin eiga það sameiginlegt að lífi eða heilsu einhvers hefur verið stofnað í hættu.
    Kannað var hvaða önnur ákvæði hegningarlaga myndu hugsanlega skarast við ákvæði 4. mgr. 220. gr., eða hvaða ákvæðum væri beitt samhliða. Ákvæði 168. gr. hgl. tekur til almannahættu, en því ákvæði er þónokkrum sinnum beitt ásamt 4. mgr. 220. gr. t.d. þegar um sérstaklega ófyrirleitinn akstur er að ræða.
    Ákvæði 4. mgr. 220. gr. hgl. skarast við ákvæði 215. gr. hgl. um manndráp af gáleysi og ákvæði 219. gr. hgl. um líkamsmeiðingar af gáleysi. Nauðsynlegt er að meta hvort fella eigi háttsemi ákærða undir ásetning eða gáleysi, en mörkin þar á milli eru oft vandstikuð.
    Einna algengast er að 4. mgr. 220. gr. hgl. sé beitt í málum þar sem stofnað hefur verið til ófyrirleitinnar hættu í umferðinni. Þar á eftir koma tilvik þar sem stofnað er til hættu á ófyrirleitinn hátt með skotvopnum.
    Refsingar eiga að hafa fælingarmátt, og veita ákveðin varnaðaráhrif. Refsilög hafa þróast í átt til hættubrota með tíð og tíma, en þannig eru varnaðaráhrif refsiákvæða aukin. Með hættubrotum er þess er freistað að stöðva háttsemi áður en tjón hefur hlotist af.

Samþykkt: 
  • 5.9.2012
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/12853


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
Hættubrot-ORB.pdf861.59 kBOpinnMeginmálPDFSkoða/Opna
Hættubrot-ORB-forsida.pdf129.17 kBOpinnForsíðaPDFSkoða/Opna