is Íslenska en English

Lokaverkefni (Bakkalár)

Háskóli Íslands > Félagsvísindasvið > B.A./B.Ed./B.S. verkefni - Félagsvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/14355

Titill: 
  • Gagnkvæmur umgengnisréttur foreldris og barns. Hvenær er hægt að takmarka umgengnisrétt út frá hagsmunum barnsins?
Námsstig: 
  • Bakkalár
Útdráttur: 
  • Öll fæðumst við inn í mismunandi umhverfi og ölumst upp við ólíkar aðstæður og heimilishagi. Mikilvægt er að barn nái góðum þroska og fái að lifa við góðar aðstæður og skiptir þá miklu máli að barnið fái góða umönnun. Mörg atriði geta haft áhrif á þroska barna og ef einhverjar aðstæður hamla heilbrigðum þroska barns að þá verður ávallt að hafa þarfir barnsins í forgang.
    Í alþjóðlegri barnalöggjöf og samningum er lögð mikil áhersla á þann grundvallarrétt barns til þess að þekkja og njóta umönnunar beggja foreldra sinna. Í barnalögunum nr. 76/2003 er fyrst og fremst lögð áhersla á að það sé gagnkvæmur réttur barns og foreldris að umgangast hvort annað og er einnig gengið út frá þeim grundvallarrétti á hinum Norðurlöndunum. Umgengnisrétturinn á sér sterka stoð og er verndaður í alþjóðlegum mannréttindasamningum og má þar helst nefna 8. gr. Mannréttindasáttmála Evrópu og 9. gr. samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi barnsins.
    Þrátt fyrir grundvallarrétt beggja til að umgangast hvort annað þá geta hagsmunir barnsins haft meira vægi sem að leiðir til þess að nauðsynlegt getur verið að takmarka umgengni. Í 3. gr. samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi barns og einnig í 1. gr. barnalaga nr. 76/2003, sbr. 1. gr. laga nr. 61/2012 er mælt fyrir um að ávallt skuli hafa það sem er barni fyrir bestu að leiðarljós. Börn njóta því almennt meiri verndar þegar upp kemur togstreita á milli réttinda barnsins og réttinda foreldra. Sú heimild er í 1. mgr. 47. gr. barnalaga nr. 76/2003 að sýslumaður getur takmarkað umgengni ef að hann telur það vera barni fyrir bestu. Heimildin er þó túlkuð þröngt og þarf mikið að koma til svo að gengið sé á þann grundvallarrétt til umgengnis.
    Í þessari ritgerð verður fjallað um grundvallarrétt barns og foreldris til að umgangast hvort annað. Gagnkvæmni umgengnisréttur barns og foreldris verður skoðaður út frá alþjóðlegum mannréttindasamningum og einnig er skoðað hvernig rétturinn er verndaður í íslenskum lögum. Í mörgum tilvikum geta sjónarmið vegið á móti því að það sé barni fyrir bestu að umgangast foreldra sína. Fjallað verður um það hvenær hægt er að takmarka umgengnisrétt út frá hagsmunum barnsins, meðal annars með hliðsjón af framkvæmd hér á landi og dómaframkvæmd Mannréttindadómstóls Evrópu.

Samþykkt: 
  • 10.4.2013
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/14355


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
Kristín Ása Brynarsdóttir.pdf422.32 kBOpinnHeildartextiPDFSkoða/Opna