is Íslenska en English

Lokaverkefni (Bakkalár)

Háskóli Íslands > Félagsvísindasvið > B.A./B.Ed./B.S. verkefni - Félagsvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/14390

Titill: 
  • Samfélagsþjónusta. Fullnustuúrræði eða refsing?
Námsstig: 
  • Bakkalár
Leiðbeinandi: 
Útdráttur: 
  • Á síðustu öld komu fyrst fram sjónarmið um að draga ætti eftir fremsta megni úr notkun hefðbundinnar refsivistar í fangelsi. Ýmis rök lágu því að baki. Samfélagið hefur breyst mjög hratt á síðustu áratugum. Velferð og hagsæld hafa aukist frá því sem áður var og því getur frelsissvipting reynst mönnum þungbærari nú en áður. Aukinn frítími og fjölbreyttari lifnaðarhættir nútímasamfélagsins valda því að nú hafa fangar meiru að tapa við það að glata frelsi sínu.
    Frelsissviptingin, er fylgir refsivistinni, hefur einnig verið talin ómannúðleg. Rannsóknir sýna að fangelsun getur haft mjög neikvæð áhrif á fanga. Þunglyndi og vonleysi hellast yfir menn og margir missa tengsl við fjölskyldu sína og vini. Margir brotamenn finna fyrir deyfð og sinnuleysi auk þess sem þeir líta þjóðfélagið neikvæðari augum. Það reynist líka mörgum erfitt að finna vinnu að afplánun lokinni.
    Einnig hefur verið bent á að það er þjóðfélagslega hagkvæmt að fækka föngum þar sem rekstur fangelsa er dýr. Þar að auki hafa fræðimenn velt því fyrir sér hvort fangelsisrefsing sé of þungbær refsing vegna auðgunarbrota. Í dag er mun auðveldara að tryggja sig fyrir þjófnaði og því eru slík brot ekki jafn þungbær fyrir brotaþola og áður.
    Þegar dregið er úr notkun óskilorðsbundinnar fangelsisvistar verður eitthvert annað úrræði að koma í staðinn. Föngum fer ekki fækkandi, heldur þvert á móti fjölgandi, og því verður að grípa til ráðstafana og finna ný úrræði. Ein nýlegasta lausnin er beiting samfélagsþjónustu. Samfélagsþjónusta hefur verið skilgreind sem viðurlagategund, sem felst í því, að á hinn brotlega er lögð sú skylda að vinna ákveðinn tímafjölda, launalaust og í frístundum sínum að verkefnum, sem koma þjóðfélaginu að gagni. Þessi skilgreining á ekki við í íslenskum rétti þar sem samfélagsþjónusta hefur verið skilgreind sem fullnustuúrræði en ekki sjálfstæð viðurlagategund. Samfélagsþjónusta í íslenskum rétti er þannig eitt af þeim úrræðum, sem stjórnvöld hafa við fullnustu dóms um óskilorðsbundið fangelsi eða vararefsingu fésekta.
    Í þessari ritgerð verður gerð grein fyrir upphafi samfélagþjónustu á Íslandi, lagasetningu og framkvæmd þessa úrræðis. Tölfræði úr ársskýrslum stofnunarinnar verður m.a. skoðuð og nokkrar athugasemdir gerðar við framkvæmd og þróun mála, með sérstakri hliðsjón af málum ungra afbrotamanna og umferðarlagabrota. Ákvæði stjórnarskrárinnar verða einnig borin saman við núverandi fyrirkomulag samfélagsþjónustu og því velt upp hvort að ákvæði um samfélagsþjónustu í lögum um fullnustu refsinga standist stjórnarskrá.

Samþykkt: 
  • 12.4.2013
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/14390


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
Samfélagsþjónusta.pdf375.39 kBOpinnHeildartextiPDFSkoða/Opna