is Íslenska en English

Lokaverkefni (Meistara)

Háskólinn á Akureyri > Heilbrigðisvísindasvið > Meistaraprófsritgerðir >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/15773

Titill: 
  • Að kveðja heima : ánægja aðstandenda með líknar - og lífslokameðferð : forprófun á FATE spurningalistanum
  • Titill er á ensku Dying at home : relatives´ satisfaction with palliative and end of life treatment : feasibility of the Icelandic version of the FATE questionnaire
Námsstig: 
  • Meistara
Útdráttur: 
  • Bakgrunnur rannsóknar: Reynsla aðstandenda í umönnunarhlutverki á heimilum sjúklingaþegar um alvarleg og ólæknandi veikindi er að ræða hefur lítið verið rannsökuð á Íslandi og orðið er tímabært að skoða þætti sem lúta að reynslu aðstandenda í þessum aðstæðum.
    Það færist í vöxt að einstaklingar sem eru að takast á við langvinn veikindi eða lífshættulega sjúkdóma dvelji lengur eða jafnvel eingöngu á heimilum sínum en tíðkaðist áður. Sú stefna hefur verið áberandi á liðnum árum að koma beri í veg fyrir að sjúklingar og fólk með skerta getu og sem þarfnast umönnunar dvelji til lengri tíma litið á heilbrigðisstofnunum. Tilgangur rannsóknar: Megin tilgangur rannsóknarinnar var annars vegar að forprófa réttmæti og áreiðanleika íslensku útgáfunnar af spurningalistanum, The Family Assessment of Treatment at the End of Life (FATE), sem mælir ánægju aðstandenda með þjónustuna sem veitt er við lífslok. Einnig var tilgangurinn að að gera forprófun á viðhorfum og reynslu aðstandenda með þá líknarmeðferð og þjónustu sem veitt var heima. Mælitæki rannsóknarinnar var þýtt á íslensku og staðfært og mældi það 30 áhersluatriði. Aðferð: Megindleg afturvirk þverskurðarrannsókn var notuð með notkun
    spurningalista. Úrtakið var hentugleikaúrtak sem samanstóð af 119 einstaklingum sem höfðu verið nánustu aðstandendur sjúklinga sem létust í heimahúsum sl. 3 ár. Við gagnaúrvinnslu var notast við tölfræðiforritið SPSS og Excel. Framkvæmd var þáttagreining og lýsandi tölfræði var beitt til að lýsa eiginleikum tölulegra gagna. Niðurstöður: Svarhlutfall var 58,8% (n=70). Íslenska útgáfa FATE mælitækisins sýndi að það var áreiðanlegt (Cronbach´s alfa 0,9). Þáttagreining leiddi í ljós níu meginþætti. Mest var ánægjan með Upplýsingar og samskipti (87%) og minnst ánægja með Stuðning og upplýsingar eftir andlát (17%). FATE heildarskorið fyrir alla níu þættina mældist 61%. Marktækur munur kom í ljós á ánægju og atvinnu, þeir sem voru í fullri vinnu og þeir sem voru heimavinnandi, voru marktækt ánægðari með ýmsa þætti þjónustunnar en þeir sem unnu hlutastarf eða voru í námi. Ályktun: FATE mælitækið hentar til rannsókna á ánægju aðstandenda með líknarþjónustu sem veitt er heima. Aukin þekking á þessu viðfangsefni gæti gagnast heilbrigðisstarfsfólki sem starfar við líknar- og lífslokameðferð til að bæta gæði þjónustunnar. Niðurstöður benda til þess að þátttakendur væru almennt ánægðir með þá þjónustu og meðferð sem veitt var.
    Lykilorð: líknarmeðferð, lífslokameðferð, ánægja, aðstandendur, gæði

  • Útdráttur er á ensku

    Background of the study: The experience of relatives caring for patients in their homes suffering from life threatening and incurable diseases has not been widely researched in Iceland and it is becoming a matter of urgency to examine the experience of relatives in this situation. Increasingly individuals suffering from incurable and life threatening diseases stay longer in their homes and even to the end of their life. The policy has been
    prominent in recent years that it should be prevented that patients and people suffering from diminished capacity but needing care stay for longer periods in health institutions.
    Purpose of the study: The main purpose of this research was to conduct a pilot study on the Icelandic version of the questionnaire, The Family Assessment of Treatment at the
    End of Life (FATE), measuring relatives´ satisfaction with the services provided at the end of life. Further the aim was to investigate relatives’ attitudes towards the care received and
    their experiences of it. In this research the instrument was translated into Icelandic and adapted to new context.
    Method: Quantitative cross-sectional retrospective study approach was used. The sample was a convenience sample consisting of 119 individuals with experience of being a close relative of a patient dying at home in the last three years. Data analysis was conducted with SPSS statistical package and Excel. Exploratory factor analysis and descriptive statistics were used to describe the characteristics of the data.
    Results: Of the whole sample 58,8% (n=70) responded. The Icelandic FATE instrument proved reliable (Cronbach´s alfa 0.9). Factor analysis discovered nine factors. Relatives were most satisfied with information and communication (87%), but most dissatisfied with the support and information after the death of their loved one (17%). FATE overall measurement for all factors was 61%. A significant difference was found between employment status and satisfaction, those who worked full time and those who were not employed were significantly more satisfied with the services provided than those who worked part time or attended school.
    Conclusions: The FATE instrument proved to be suitable for measuring relatives´ satisfaction with palliative and end of life care supplied at home. Increased knowledge in this area could be useful for health care professionals working in this field to improve the quality of the service. The results indicate that participants were generally satisfied with the service and treatment provided.
    Keywords: palliative care, end of life care, satisfaction, relatives, quality

Athugasemdir: 
  • Verkefnið er lokað til 15.6.2014. Ráðgjafi: Guðmundur Kristján Óskarsson
Samþykkt: 
  • 14.6.2013
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/15773


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
Að Kveðja Heima - Web 2013-1.pdf3.18 MBOpinnHeildartextiPDFSkoða/Opna