Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/17498
This doctoral thesis is primarily based on a compilation of research articles on the transformation
of the science curriculum in Icelandic compulsory schools from 1960 to 2010.
The problem addressed in the thesis is the transformation of the science curriculum. It
embodies the proposition that science education ‘transforms’ constantly, entailing constant
conjunction and deliberation between distinct ideologies and curriculum models. The idea
of ‘transformation’ indicates that the science curriculum evolves and reflects a state of
perpetual flux rather than fixity.
Thus it was assumed that not only the official curriculum reflected constant changes; it also
implied constant evolvement, ongoing and indivisible, of the implemented curriculum.
Concepts from language studies, ‘diachrony’ and ‘synchrony’, were borrowed for further
elaboration, where diachrony implies studying changes of the science curriculum over time
and synchrony means studying its operation concurrently in various contexts. Thus the
study sought answers to the following questions: What characterised the transformation of
the science curriculum for Icelandic compulsory schools in force from 1960 to 2010:
a) from a diachronic perspective? b) from a synchronic perspective?
The thesis comprises three sets of research data and findings, first three articles based
largely on documentary analysis about the transformation of the science curriculum,
secondly two articles based on interviews and on-site observations with science teachers,
thirdly practitioner-researcher data.
The findings imply that natural science, as a curricular field, proves to be dynamic in
nature. Transient ideologies, traditions and curriculum models seem to mix regarding both
policy and practice. Furthermore, the science curriculum appears increasingly as a ʿcrowded
placeʾ, where new ideas and information have an easy access, but prior ideas and systems
tend to remain and amalgamate with new ones, resulting in a curriculum that transforms
into a ʿkaleidoscopic quiltʾ. Practitioners, especially teachers, seem poorly prepared to deal
with such complex conditions, resulting in ‘particularistic’ practices, where each school
develops its own specific way of organising science learning and teaching, occasionally
resulting in a null curriculum.
Þessi doktorsritgerð er skrifuð á ensku. Hún er í meginatriðum byggð á fimm greinum, sem fjalla um rannsóknir á námskrá í náttúruvísindum fyrir skyldunám á Íslandi yfir 50 ára tímabil frá 1960 til 2010.
Rannsóknarviðfangsefnið var þróun og umbreyting námskrár í náttúruvísindum. Hugmyndin
um stöðugar umbreytingar (transformation) gefur til kynna að námskráin í náttúruvísindum
taki látlausum eðlisbreytingum hvað varðar inntak og form; stöðugleiki virðist lítt sjáanlegur
þegar þetta svið á í hlut.
Í rannsókninni var því gert ráð fyrir að bæði opinbera námskráin (intended curriculum) og
virka námskráin (enacted curriculum) tækju stöðugum breytingum. Litið var á látlausa
umsköpun námskrárinnar sem órofið ferli. Til að skýra þá hugmynd nánar var stuðst við tvö
hugtök af sviði málvísinda, ‘diachronie’ og ‘synchronie’. Það fyrra vísaði til samfelldrar
þróunar yfir tiltekið tímabil, það síðara til stöðunnar á ákveðnum tíma með áherslu á
„svæðið“ milli stefnumótunar og framkvæmdar. Þannig var leitað svara við eftirfarandi
meginspurningu: Hvað einkenndi umbreytingar námskrár í náttúruvísindum á Íslandi frá
1960 til 2010: a) Frá „díakrónísku“ sjónarhorni? b) Frá „synkrónísku“ sjónarhorni?
Helstu niðurstöður birtust í fimm tímaritsgreinum, þremur um greiningu ritaðra texta frá
tímabilinu 1960 til 2010 og tveimur um vettvangsathuganir og viðtöl við kennara í
náttúruvísindum. Enn fremur var stuðst við gögn sem tengdust starfi og rannsóknum
höfundar (practitioner-researcher data).
Niðurstöður renna stoðum undir þá skoðun að náttúruvísindi sem svið í almennum námskrám reynist í eðli sínu kvik og síbreytileg hvað varðar hugmyndir, hefðir, inntak og skipulag. Enn fremur gefa þær til kynna að námskráin virðist orðin þéttskipuð; nýtt efni og nýjar hugmyndir virðast eiga auðveldan aðgang þar inn; eldri hugmyndir halda rótfestu en blandast þeim nýju að einhverju marki, svo námskráin fær á sig mynd síbreytilegs bútasaums (sbr. kaleidoscopic quilt). Kennarar virðast illa í stakk búnir að mæta þessum flóknu aðstæðum sem leiðir til þess að sérstaða skóla fer vaxandi hvað varðar nám og kennslu í náttúruvísindum og svonefnd núllnámskrá gerir vart við sig.
Skráarnafn | Stærð | Aðgangur | Lýsing | Skráartegund | |
---|---|---|---|---|---|
MeyvantTh_Ritgerd_juli-2013.pdf | 3.1 MB | Opinn | Heildartexti | Skoða/Opna |