is Íslenska en English

Lokaverkefni (Bakkalár)

Háskóli Íslands > Hugvísindasvið > B.A. verkefni - Hugvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/18067

Titill: 
  • Skyrlúka og sköfufótur. Uppnefnamál á Norðurlandi 1806-1814
Námsstig: 
  • Bakkalár
Leiðbeinandi: 
Útdráttur: 
  • Dómsmál sem sýslumenn ráku vegna uppnefna og ósættis vegna þeirra á Norðurlandi á tímabilinu 1806-1814 eru viðfangsefni þessarar ritgerðar. Þar er um að ræða annars vegar uppnefnamál sem Sigurður Snorrason sýslumaður í Húnavatnssýslu tók fyrir árin 1806-1808 í Miðfirði og hins vegar mál sem Gunnlaugur Briem sýslumaður í Eyjafjarðarsýslu réttaði í árið 1814 í Kaupangssveit, og eru heimildir um þau skráð í dóma- og þingbækur þeirra sýslna. Einnig verða skoðuð eldri dómsmál af sama tagi samhengisins vegna, sem heimildir eru um í Alþingisbókum, dóma- og þingbókum sýslumanna og eldri umfjöllun fræðimanna.
    Lítið hefur verið skrifað um uppnefni, níð og ærumeiðingar hverskonar sem lentu á borðum dómsyfirvalda á öndverðri 19. öld, einna helst á þeim vettvangi sem kalla mætti þjóðlegan fróðleik. Hér verða þessi mál skoðuð með það fyrir augum að gera samanburð á málsmeðferð sýslumanna og draga af því ályktanir um mismunandi nálgun þeirra, og hvort persóna og geðþótti þeirra hafi haft áhrif á, og þá að hve miklu leyti. Jafnframt verða þessi dómsmál og þau dómsskjöl sem tengjast þeim notuð sem nokkurs konar gluggi inn í hversdagslíf þess alþýðufólks sem lendir þar undir smásjá yfirvaldanna, og athugað hversu boðaður húsagi yfirvalda hafi rist djúpt. Það er nokkurs vert, því að æviatriði slíks fólks eru almennt lítt eða ekkert skráð, nema helst í kirkjubókum og við skiptingu dánarbúa, en sjaldnast með jafn lifandi og á tíðum skrautlegum hætti og í færslum sýslumanna um uppnefna- og ærumeiðingarmál.

Athugasemdir: 
  • Sagnfræði- og heimspekideild hefur samþykkt lokaðan aðgang að ritgerðinni í fimm ár (til 12.5.2019).
Samþykkt: 
  • 12.5.2014
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/18067


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
Gunnar_Örn_BA_ritgerð.pdf586.13 kBOpinnHeildartextiPDFSkoða/Opna