is Íslenska en English

Lokaverkefni (Meistara)

Háskóli Íslands > Hugvísindasvið > Meistaraprófsritgerðir - Hugvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/22728

Titill: 
  • Samræður aðskilinna menningarheima. Kostarísku barnabækurnar Mo og Cocorí, þýðing þeirra og eftirlendusjónarhornið
Námsstig: 
  • Meistara
Útdráttur: 
  • Þýðing milli tungumála felur oftar en ekki í sér tilraun til að gera framandi menningarheima skiljanlega þeim sem þekkja ekki til þeirra. Slík þýðing getur þó valdið nokkrum vanda ef þýðandinn tilheyrir ekki menningu frumtextans eða hefur jafnvel aldrei kynnst henni af eigin raun. Sú menning sem fólk elst upp við frá blautu barnsbeini gegnir mikilvægu hlutverki í sjálfsmynd þess. Hólmfríður Garðarsdóttir (2011) bendir á að menningar- og félagslegur bakgrunnur einstaklingsins ræður því hvaða mynd hann hefur af sjálfum sér. Það getur því verið erfitt, ef ekki ómögulegt, fyrir þýðanda að skilja til hlítar menningu sem hann er ekki hluti af og sama máli kann einnig að gegna um höfund skáldverks. „Þýðing“ getur þannig bæði átt við þýðingu milli tungumála og menningarlega þýðingu, þar sem þýðandinn – eða
    höfundur skáldverks – lýsir öðrum menningarheimi en þeim sem hann tilheyrir sjálfur. Í þessu lokaverkefni í þýðingafræði við Háskóla Íslands er fjallað um þýðingar milli ólíkra menningarheima, bæði menningarlega þýðingu og milli tungumála, frá sjónarhorni
    eftirlendufræðinnar. Þýddar voru tvær kostarískar barna- og unglingabækur: Mo, eftir Lara Ríos, og Cocorí, eftir Joaquín Gutiérrez. Þær eru um margt ólíkar en eiga það þó sameiginlegt að höfundar þeirra eru afkomendur evrópskra innflytjenda í Kostaríku og að þær eru skrifaðar frá sjónarhóli fólks sem tilheyrir öðrum menningarheimum í landinu en höfundarnir. Í Mo fjallar Lara Ríos um hóp frumbyggja, cabécar-indjána, og í Cocorí fjallar Joaquín Gutiérrez um blökkumenn, afkomendur Jamaíka sem komu sem farandverkamenn en ílentust á Atlantshafsströnd landsins allt til þessa dags. Þýðingarnar birtast í seinni hluta verkefnisins en í fyrri hlutanum er fræðileg umfjöllun sem byggist á greiningu verkanna út frá sjónarhorni eftirlendufræðinnar. Rýnt er í þrjár kenningar um mismunandi aðferðir við að þýða hið framandlega. Því næst er gerð er grein fyrir því hvað tengir annars vegar eftirlendufræði og bókmenntir og hins vegar menningarlegra þýðingu og það hvernig þýðingar hafa áhrif á það ferli sem nauðsynlegt er að ganga í gegnum til að komast upp úr hjólförum nýlendustefnunnar. Einnig er fjallað um umhverfið og menninguna sem birtast í skáldverkunum, í sögulegu samhengi. Að síðustu er fjallað um skáldverkin sjálf, höfunda þeirra og þýðingu, sem skoðuð er frá tveimur sjónarhonum: Annars vegar því sem snýr að
    þýðingu milli tungumála og hins vegar því sem snýr að menningarlegri þýðingu.

  • Útdráttur er á ensku

    The translation of literary texts often involves an attempt to make foreign cultures comprehensible to readers who are not familiar with them. Complications may arise if the translator is not native to the culture from which the source text originates, or does not have any personal experience with it. The culture in which individuals are born and raised plays a fundamental role in a person’s identity. Hólmfríður Garðarsdóttir (2011) points out that an individual’s cultural and social background is a dominant factor in how he or she perceives himself or herself. Therefore, it may be difficult, if not impossible, for a translator to fully grasp a culture to which he or she does not belong, and an author of a literary work may also encounter the same difficulty. Thus, the word “translation“ can be understood not only as translation between languages, but also as translation between cultures, where a translator – or an author – interprets a culture which is not his or her own.
    This master's thesis in translation studies at the University of Iceland deals with translations between different cultures from a postcolonial point of view, both in terms of cultural translation and translation from one language to another. The literature selected for this study are two Costa Rican books for children and adolescents: Mo, by Lara Rios, and Cocorí, by Joaquín Gutiérrez. Though in many ways different, the two texts also have certain similarities: both were written by descendants of European immigrants to Costa Rica and both were written from the point of view of Costa Rican cultures distinct from the authors'. In Mo, Lara Ríos writes from the perspective of Cabécar Indians, who are indigenous to Costa Rica, while in Cocorí, Joaquín Gutiérrez writes from the perspective of black descendants of Jamaicans, who originally arrived as migrant workers and came to reside on the country’s Atlantic coast. The translations of the texts are included in the latter part of the thesis, while the first part consists of a theoretical analysis based on research of the texts through the lens of postcolonial studies. To that end, three theories of different translation strategies for dealing with the cultural foreignness of a source text are examined. On the one hand, the connection between postcolonial theory and literature is explored; on the other hand, an attempt is made to find a connection between cultural translation and how translations are integral to the process necessary for the reduction of the effects of colonialism. Included in the study is how the texts' background and culture appear in a historical context. Finally, the authors and the texts are discussed, and their translations are addressed from two perspectives: translation between languages, as well as cultural translation.

Samþykkt: 
  • 8.9.2015
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/22728


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
Fyrri hluti.pdf1.14 MBOpinnGreinargerðPDFSkoða/Opna
Seinni hluti.pdf899.75 kBLokaður til...01.09.2025ViðaukiPDF