is Íslenska en English

Lokaverkefni (Doktors)

Háskóli Íslands > Heilbrigðisvísindasvið > Doktorsritgerðir - Heilbrigðisvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/23345

Titill: 
  • Titill er á ensku Chronic Pain, Health-Related Quality of Life, Chronic Pain-Related Health Care Utilization and Patient-Provider Communication in the Icelandic Population
Námsstig: 
  • Doktors
Efnisorð: 
Útdráttur: 
  • Útdráttur er á ensku

    Patients with chronic pain are among the most frequent users of health care. Relationships between chronic pain and health-related quality of life (HRQoL), as well as chronic pain and health care utilization, are complex and multifaceted and not all individuals with chronic pain consult health care providers. Chronic pain-related health care utilization as well as patients’ perception of communication with health care providers about their chronic pain can be related to different socio-demographic, economic and pain-related factors.
    The overall purpose of this thesis was to: 1) contribute to knowledge of the prevalence and characteristics of chronic pain in the general population of Iceland; 2) explore how chronic pain affects daily life and HRQoL; 3) study the relationship between socio-demographic, socioeconomic, pain-related variables, chronic pain-related health care utilization and perceived communication with health care providers.
    Method: This thesis is based on two interdependent studies. Study I was a methodological study to develop an instrument to measure health care utilization and to translate and evaluate psychometric properties of an instrument to measure patient-provider pain-related communication. The Health Care Utilization questionnaire (HCU) was developed from a collection of questions based on previous research. Questions were then discussed in a focus group of eight individuals with chronic pain and a group of ten health care professionals, specialized in chronic pain were asked for comments and advice. The Modified Patients’ Perceived Involvement in Care Scale (M-PICS) was translated into Icelandic, by the research team, to form the Icelandic Perceived Involvement in Care Scale (I-PICS). The two instruments were evaluated by distributing them two samples of individuals experiencing pain, 1) 300 patients experiencing chronic pain and waiting for specialized treatment for pain in three rehabilitation clinics in Iceland and 2) 175 individuals working physically demanding jobs often associated with physical pain.
    Study II was a quantitative population based cross-sectional postal survey. The two instruments developed in Study I were used along with two other instruments, the Brief Pain Inventory (BPI) and the Short Form 36 health survey (SF-36) to collect data on chronic pain, pain impact on daily life and HRQoL, chronic pain-related health care utilization and patient-provider communication. The study population consisted of adults aged 20-70 years living in Iceland in April and May 2011. A sample of 4,500 individuals was randomly drawn from the Icelandic National Registry.
    Results: The response rate was 36.9% and 47.5% of participants reported pain lasting for ≥3 months. Among participants reporting chronic pain, 53.2% had consulted a health care provider for the pain during the previous six months.
    The results show that pain pattern and severity are the most important factors in the relationship between chronic pain and how chronic pain affects daily life and HRQoL. This accounts for both physical and mental domains of HRQoL, even when controlled for gender, age and education. These influences are stronger the more frequent and more severe the pain is. This study also shows that negative impact on daily life, pattern of pain and the physical domains of HRQoL, as well as perceived easy access to care, are important predictors for health care utilization for chronic pain. An important finding is that even though there was not a significant gender difference in chronic pain-related health care utilization; there were gender differences in pain-related predictors for health care utilization, indicating that men tend to postpone seeking health care for chronic pain longer than women. When it comes to patients’ perception of patient-provider communication this study shows that this is related to both socio-demographic and pain-related factors. However, these relationships differ with regard to patients’ perception of health care providers’ behaviour, in the communication scenario, on the one hand, and one’s own control and behaviour, on the other. Patients’ perception of own behaviour in patient-provider communication is mostly explained by socio-demographic factors. Patients’ perception of the providers’ behaviour in the communication scenario is on the other hand explained by the physical components of HRQoL and with patients’ satisfaction with health care provider.
    Conclusions: Emphasis should be placed on encouraging people with chronic pain to seek health care early enough i.e., before the pain has managed to cause major interference with daily life and even physical disability. It is important to not only consider pain symptoms and severity when people seek care for pain but also the person with chronic pain. It is important to assess pain in a broad spectrum and consider different pain characteristics and their impact on daily life and HRQoLas well as the individual’s understandi

  • Einstaklingar með langvinna verki eru meðal þeirra sem nota heilbrigðisþjónustu mest. Tengsl milli langvinnra verkja, heilsutengdra lífsgæða og notkunar á heilbrigðisþjónustu eru flókin og margþætt og aðeins hluti þeirra sem þjást af langvinnum verkjum nýta sér heilbrigðisþjónustu. Verkjatengd notkun á heilbrigðisþjónustu sem og reynsla einstaklinga af því að eiga samskipti við heilbrigðisstarfsmenn vegna langvinnra verkja getur tengst ýmsum félags- og lýðfræðilegum þáttum sem og eðli og alvarleika verkjanna.
    Megintilgangur þessarar rannsóknar var að : 1 ) auka þekkingu á algengi og eðli langvinnra verkja meðal almennings á Íslandi ; 2 ) skoða hvernig langvinnir verkir hafa áhrif á daglegt líf og heilsutengd lífsgæði ; 3 ) kanna tengsl milli félags- og lýðfræðilegra breyta, verkjatengdra þátta, notkunar á heilbrigðisþjónustu vegna langvinnra verkja og reynslu einstaklinga með langvinna verki af samskiptum við heilbrigðisstarfsmenn.
    Aðferð: Ritgerðin byggir á tveimur sjálfstæðum en tengdum rannsóknum. Rannsókn I var bæði eigindleg og megindleg, gerð til að þróa nýtt mælitæki til að meta aðgengi og notkun á heilbrigðisþjónustu (The Health Care Utilization questionnaire (HCU)) og til að þýða og meta próffræðilega eiginleika mælitækis sem mælir reynslu af samskiptum við heilbrigðisstarfsmenn (The Modified Patients’ Perceived Involvement in Care Scale (M-PICS)). HCU mælitækið var þróað með því að setja saman lista af spurningum sem byggðu á fræðigreinum um efnið. Spurningar voru ræddar í rýnihóp átta einstaklinga með langvinna verki. Spurningalistinn var síðan sendur til tíu sérfræðinga í verkjameðferð sem gáfu ábendingar og álit. M-PICS mælitækið var þýtt úr ensku og íslensk útgáfa þess nefnd the Icelandic Perceived Involvement in Care Scale (I-PICS). Mælitækin tvö voru prófuð með því að leggja þau fyrir tvo hópa einstaklinga með langvinna verki, 1) 300 einstaklinga, á biðlista eftir því að fá sérhæfða endurhæfingu vegna langvinnra verkja og 2) 175 einstaklingar sem unnu líkamlega krefjandi störf sem algengt er að leiði til verkja.
    Rannsókn II var megindleg þverskurðarrannsókn gerð á landsvísu þar sem þátttakendum voru sendir spurningalistar í pósti. Mælitækin tvö sem þróuð voru og prófuð í rannsókn I, auk tveggja annarra mælitækja the Brief Pain Inventory (BPI) og the Short Form 36 health survey (SF-36) voru notuð til að afla gagna um langvinna verki, áhrif verkja á daglegt líf og heilsutengd lífsgæði, notkun á heilbrigðisþjónustu vegna langvinnra verkja og reynslu einstaklinga af samskiptum við heilbrigðisstarfsmenn. Úrtakið var slembiúrtak úr Þjóðskrá, 4500 einstaklingar á aldrinum 20-70 ára sem búsettir voru á Íslandi í apríl og maí 2011.
    Niðurstöður: Svarhlutfall var 36,9% og 47,5 % þátttakenda voru með verki sem varað höfðu í 3 mánuði eða lengur. Rúmlega helmingur (53,2%) þeirra sem voru með langvinna verki höfðu leitað eftir heilbrigðisþjónustu vegna þeirra síðastliðna sex mánuði.
    Niðurstöður benda til þess að mynstur og styrkur langvinnra verkja séu þeir þættir sem mestu ráða um það hversu mikil áhrif þeir hafa á daglegt líf og heilsutengd lífsgæði. Því tíðari og sárari sem verkirnir voru, því meiri áhrif höfðu þeir á daglegt líf og bæði líkamlega og sálræna þætti heilsutengdra lífsgæða, óháð kyni, aldri eða menntun. Niðurstöður sýna einnig að mynstur langvinnra verkja (stöðugir /daglegir) ásamt truflun þeirra á daglegu lífi og lífsgæðum eru þeir þættir sem hafa mest forspárgildi um það hvort einstaklingurinn nýti sér heilbrigðisþjónustu vegna þeirra eða ekki. Aðrar mikilvægar niðurstöður eru að þó að ekki væri tölfræðilega marktækur munur milli kynja á notkun heilbrigðisþjónustu vegna langvinnra verkja þá voru verkjatengdir áhrifaþættir mismunandi hjá konum og körlum sem gáfu vísbendigar um að karlar fresti því lengur en konur að leita eftir heilbrigðisþjónustu vegna langvinnra verkja. Þegar litið er til reynslu af því að eiga samskipti við heilbrigðisstarfsmenn vegna langvinnra verkja sýna niðurstöður að hún tengist bæði lýðfræðilegum og verkjatengdum þáttum. Þessi tengsl eru þó mismunandi eftir því hvort litið er til reynslu einstaklingsins af hegðun heilbrigðisstarfsmannsins í samskiptunum eða mati hans á eigin hegðun. Mat einstaklingsins á eigin þátttöku í samskiptunum skýrðist aðallega lýðfræðilegum þáttum á meðan mat á viðmóti heilbrigðisstarfsmannsins tengdist líkamlegum þáttum heilsutengdra lífsgæða og ánægju hans með þjónustuna.
    Ályktanir: Mikilvægt er að leggja áherslu á að hvetja fólk með langvinna verki til að nýta sér heilbrigðisþjónustu tímanlega, áður en verkirnir eru farnir að valda meiri háttar truflun daglegu lífi eða jafnvel líkamlegri fötlun. Þegar einstaklingur leitar til heilbrigðisþjónustunnar vegna verkja er mikilvægt að heilbrigðisstarfsmenn horfi ekki aðeins á verkina sjálfa, heldur á einstaklinginn með langvinna verki. Mikilvægt er að skoða hvernig langvinnir verkir hafa áhrif á líf einstaklingsins ásamt því að skoða hugmyndir hans um verkina og það hvernig hann tekst á við

Samþykkt: 
  • 17.12.2015
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/23345


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
ÞorbjorgJonsd_Kappa_prentun_4des_2014.pdf1.69 MBOpinnHeildartextiPDFSkoða/Opna