Þróun og áhrifaþættir búferlaflutninga eldri borgara milli landsvæða á árunum 2000-2007

Abstract

Ritgerðin fjallar um búferlaflutninga eldri borgara, 67ára og eldri, milli landsvæða á Íslandi og til og frá landinu á árunum 2000-2007. Í henni eru kannaðir flutningsstraumar og fjöldi flutninga eldri borgara. Auk þess eru byggðakjarnarnir Hveragerði og Selfoss skoðaðir sérstaklega. Tekin voru viðtöl við eldri borgara sem flust höfðu búferlum til þeirra á umræddu tímabili um ástæður flutninganna. Flutningsjöfnuður eldri borgara milli landsvæða á tímabilinu var jákvæður á Suðurlandi, Suðurnesjum og á Norðurlandi eystra. Jákvæðastur var hann á Suðurlandi en þó sérstaklega á Selfossi og í Hveragerði en flestir komu þangað frá höfuðborgarsvæðinu. Flutningsjöfnuðurinn var neikvæður á Vestfjörðum, Austurlandi og á höfðuborgarsvæðinu. Talsvert fleiri fluttu einnig frá útlöndum til Íslands en frá Íslandi til útlanda. Flutningsstraumar eldri borgara eru svipaðir og almennir flutningsstraumar á landinu. Gagnborgvæðing á sér stað meðal eldri borgara, frá höfuðborgarsvæðinu til smærri þéttbýlisstaða í nágrenni þess. Helsti áhrifaþáttur sem eldri borgarar nefndu við að flytja í Hveragerði og á Selfoss var nálægðin við Reykjavík. Ýtikraftar voru stress, umferðarþunginn og skarkalinn á höfðuborgarsvæðinu. Þeir togkraftar sem eru mest áberandi vegna búferlaflutninga er að vera nálægt börnum sínum, ættingjum og vinum. Þjónusta hafði aftur á móti lítil sem engin áhrif á staðarval enda er þjónusta við eldri borgara svipuð um allt land.