Orð af orði: áhrif markvissrar orðakennslu á orðaforða og lesskilning nemenda

Abstract

Rannsóknir sýna að unnt er að efla orðaforða nemenda með markvissri orðakennslu (Graves, 2006; NRP, 2000). Rannsóknir sýna ennfremur sterk tengsl orðaforða og orðvitundar við lesskilning (Biemiller, 2003; Scott og Nagy, 2004).Tilgangur þessarar rannsóknar var að leita svara við því hve árangursrík kennsluaðferðin Orð af orði reynist við að efla orðaforða og lesskilning nemenda. Orð af orði er samvirk og samþætt aðferð sem felur í sér að skýra merkingu orða og tengsl þeirra við önnur orð. Rannsóknarspurningar voru hvort Orð af orði geti stuðlað að ríkari orðaforða nemenda í grunnskóla og hvort Orð af orði geti stuðlað að auknum lesskilningi nemenda í grunnskóla.Rannsóknin var með tilraunasniði og fólst í mánaðarlöngu inngripi Orðs af orði í 4. bekk í tveimur skólum á Akureyri. Staðlað orðaforðapróf og tvö lesskilningspróf voru lögð fyrir 85 þátttakendur í upphafi inngrips og við lok þess. Til samanburðar voru prófin lögð á sama tíma fyrir hóp 89 nemenda í tveimur skólum sem tóku ekki þátt í inngripinu. Þátttakendur í inngripunum juku marktækt árangur sinn á orðaforðaprófinu umfram samanburðarhóp og staðfesti það tilgátu rannsakanda þess efnis. Tilgátan um að þátttakendur myndu auka árangur sinn á lesskilningsprófunum umfram nemendur í samanburðarhópi var aftur á móti ekki staðfest. Inngripin voru framkvæmd á ólíkan hátt í skólunum tveimur en áhrifin á orðforða nemenda voru sambærileg. Bættu þeir sem tóku þátt í verkefninu árangur sinn óháð frammistöðu þeirra í orðaforðaprófinu áður en kennslan hófst. Inngripin virðast því sveigjanleg og árangursrík fyrir börn á mismunandi getustigi.Meginniðurstaða rannsóknarinnar er sú að Orð af orði geti eflt orðaforða nemenda í 4. bekk en á rannsóknartímanum tókst ekki að sýna fram á að það stuðlaði að auknum lesskilningi þeirra.