is Íslenska en English

Lokaverkefni (Bakkalár)

Háskóli Íslands > Félagsvísindasvið > B.A./B.Ed./B.S. verkefni - Félagsvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/7046

Titill: 
  • Vægi lögskýringargagna við túlkun refsiákvæða í dómum Hæstaréttar Íslands
Námsstig: 
  • Bakkalár
Útdráttur: 
  • Það er almennt viðurkennt að heimilt sé að líta til upplýsinga er fram koma í lögskýringargögnum og að þau hafi töluvert vægi við túlkun lagaákvæða. Hins vegar hefur því verið haldið fram að það kunni að vera takmarkaðara svigrúm að líta til lögskýringargagna við túlkun refsiákvæða a.m.k. ef sú túlkun leiðir til þess að skilyrðum ákvæðisins sé fullnægt. Sérstaklega á þetta við þegar um er að ræða íþyngjandi ákvæði eins og refsiákvæði. Myndast af þeim sökum oft ákveðin togstreita milli stjórnspekilegra- og lýðræðislegra röksemda, og réttarríkis- og réttaröryggis röksemda varðandi notkun lögskýringargana við túlkun lagaákvæða.
    Ýmis sérsjónarmið eiga við um refsiákvæði sem hafa áhrif á það hvernig túlkun á því sviði fer fram. Það stafar einkum af því að refsiákvæði eru í eðli sínu lög sem geta haft miklar afleiðingar á líf manna. Meginreglurnar um skýrleika refsiheimilda og lögbundnar refsiheimildir vernda stöðu sakborninga að því leyti að þar er mælt fyrir um að refsiheimildir verði að vera skýrar og eiga sér stoð í lögum. Túlkunarreglan setur túlkun refsiheimilda einnig ákveðin mörk með því að setja sem skilyrði að vafi um sekt skuli vera sakborningi til hagsbóta.
    Í þessari ritgerð verður kannað hvaða vægi lögskýringargögn hafa í dómum Hæstaréttar við túlkun refsiákvæða í ljósi þeirra sérsjónarmiða er gilda í refsirétti. Í kafla 2 verður gerð grein fyrir mismunandi tegundum lögskýringargagna og fjallað um rökin með og á móti notkun lögskýringargagna. Í kafla 3 verða skoðuð hin sérstöku sjónarmið sem eiga við um túlkun refsiákvæða í ljósi meginreglnanna um lögbundnar refsiheimildir, skýrleika refsiheimilda, og túlkunarreglu refsiréttar. Í kafla 4 verða reifaðir dómar Hæstaréttar til að varpa ljósi á það hvernig Hæstiréttur styðst við lögskýringargögn við túlkun refsiákvæða með hliðsjón af meginreglunum um skýrleika refsiheimild og túlkunarreglu refsiréttar. Kafli 5 felur svo í sér samantekt og niðurstöður á umfjöllunarefninu.

Samþykkt: 
  • 15.12.2010
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/7046


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
download.php.pdf279.12 kBOpinnMeginmálPDFSkoða/Opna
forsiða.pdf30.61 kBOpinnForsíðaPDFSkoða/Opna