is Íslenska en English

Lokaverkefni (Bakkalár)

Háskóli Íslands > Félagsvísindasvið > B.A./B.Ed./B.S. verkefni - Félagsvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: http://hdl.handle.net/1946/7931

Titill: 
  • Ofbeldi í nauðgunarmálum og áhrif þess við ákvörðun refsingar
Námsstig: 
  • Bakkalár
Útdráttur: 
  • Kynferðisbrotamál eru líklega viðkvæmustu málin sem koma fyrir dómstóla. Sönnunarkröfur í slíkum málum eru eðlilega strangar og sönnunarstaðan oft sú að einu vitnin eru ákærði og brotaþoli. Af kynferðisbrotum er nauðgun alvarlegasta brotið gegn kynfrelsi fólks og það sem oftast reynir á í réttarframkvæmd.
    Um nauðgun er fjallað í 1. og 2. mgr. 194. gr. XXII. kafla almennu hegningarlaganna nr. 19/1940 , en ákvæði kaflans er ætlað að vernda athafnafrelsi og virðingu fólks á sviði kynlífsins. Ákvæðið er svo hljóðandi:
    Hver sem hefur samræði eða önnur kynferðismök við mann með því að beita ofbeldi, hótunum eða annars konar ólögmætri nauðung gerist sekur um nauðgun og skal sæta fangelsi ekki skemur en 1 ár og allt að 16 árum. Til ofbeldis telst svipting sjálfræðis með innilokun, lyfjum eða öðrum sambærilegum hætti.
    Það telst einnig nauðgun og varðar sömu refsingu og mælt er fyrir um í 1. mgr. að notfæra sér geðsjúkdóm eða aðra andlega fötlun manns til þess að hafa við hann samræði eða önnur kynferðismök, eða þannig er ástatt um hann að öðru leyti að hann getur ekki spornað við verknaðinum eða skilið þýðingu hans. Önnur kynferðisleg áreitni en sú sem greinir í 1. mgr. varðar fangelsi allt að 4 árum og allt að 6 ára fangelsi sé barnið yngra en 16 ára.
    Kynferðisbrotakafli hegningarlaganna hefur tekið töluverðum breytingum á síðastliðnum tuttugu árum og veitir núgildandi ákvæði 194. gr. laganna þolendum nauðgunar töluvert meiri vernd en fyrir breytingarnar.
    Markmið ritgerðar þessarar er að gera grein fyrir ofbeldishugtakinu innan nauðgunarákvæðisins og skoða sérstaklega áhrif ofbeldis við ákvörðun refsinga í nauðgunarmálum seinustu ára. Einnig verður skoðað hver þróun refsinga í slíkum málum er.
    Nauðsynlegt er í upphafi að skilgreina nauðgunarhugtakið en svo verður gert í kafla 2. Í kafla 3 verður þróun 194. gr. rakin og fjallað um þær breytingar sem hafa orðið á kynferðisbrotakafla hgl. Í 4. kafla verður farið yfir hugtökin þvingun og samþykki. Ofbeldishugtakinu verða gerð skil í kafla 5 og fjallað verður sérstaklega um hugtakið innan líkamsárásarákvæðanna og svo innan nauðgunarákvæðisins. Í 6. kafla verður farið yfir ákvörðun refsinga í nauðgunarmálum á árunum 1992 – 2008 og sérstaklega verður litið til áhrifa ofbeldis við ákvörðun refsinga í málum seinustu tveggja ára. Að lokum verða niðurstöður dregnar saman í kafla 7.

Samþykkt: 
  • 15.4.2011
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/7931


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
Soffía Dóra_BA.pdf599.3 kBOpinnHeildartextiPDFSkoða/Opna