Litbrigði sópranraddarinnar

Abstract

Söngröddin er merkilegt hljóðfæri þar sem hver rödd er einstök og byggist áeðlislægum einkennum hvers einstaklings. Tvær raddir munu þar af leiðandi aldreigeta hljómað eins, en þó hefur myndast sú hefð að flokka þær niður í ákveðnaraddflokka. Grunnflokkarnir eru sex talsins og er sópranflokkurinn þeirra stærstur,með fleiri söngkonur en söngvarar allra hinna flokkanna til samans. Þar semgrunnflokkarnir ná engan veginn að útlista þann fjölbreytileika sem hver raddflokkurhefur upp á að bjóða, hafa myndast hinir ýmsu undirflokkar sem endurspegla beturmuninn á ólíkum raddgerðum. Það sem ræður flokkuninni eru sambærileg einkennimilli radda, svo sem hljómur, gæði, stærð, raddsvið, litur og blær, en þau ráðast meðalannars af eðli raddbúnaðar, líkamsbyggingu, þjálfun, aldri og reynslu, og eru ekkialltaf auðveldlega skilgreind.Raddflokkunin sem er einna þekktust er líklega sú sem tilheyrir svokölluðu Fachkerfi,en það er sérstaklega áberandi í þýskumælandi Evrópulöndum. Þar er kerfiðnotað til að skipuleggja sýningatímabilið í óperuhúsunum og tryggja að nógu margirsöngvarar með viðeigandi raddtýpur séu ráðnir í öll hlutverk komandi uppfærsla.Óperusöngvarar sem gera sér vonir um farsælan söngferil ættu því gjarnan að kynnasér raddflokkana og einkenni þeirra þar sem það gæti hugsanlega auðveldað þeim aðfinna verkefni sem hæfa þeirra rödd, greina ýmsa styrkleika eða veikleika, auk þess aðveita þeim hugmyndir um raddlegar og leikrænar kröfur tiltekinna hlutverka.Þar sem sópranraddirnar eru fjölmennastar kemur það sennilega ekki á óvart aðflest kvenhlutverk óperubókmenntanna séu þeim ætluð, en þau draga upp mynd afmargvíslegum karakterum sem krefjast mismunandi raddlegra eiginleika og leikrænnatilburða til að persónusköpunin verði sem áhrifaríkust. Með því að skoða eiginleikaraddflokkanna er þannig oft ljóst hvers kyns rödd myndi henta best í tiltekið hlutverk,þó slíkt sé engan veginn algilt og stundum einungis huglægt mat hvers og eins.