Sameiningar ríkisstofnana á Íslandi : eru ríkisstofnanir að nota aðferðir breytingastjórnunar?

Abstract

Þessi lokaritgerð til BS prófs í viðskiptafræði fjallar um breytingastjórnun hjá stofnunum ríkisins. Áhersla er lögð á þá breytingastjórnun sem framkvæmd er við sameiningar stofnana.Ætlunin er að komast að því hvort að ríkisstofnanir séu að nota aðferðir breytingastjórnunar við sameiningar og til þess að leggja mat á það er stuðst við átta skrefa kenningu John P.Kotter (Kotter, 1996). Þær sameiningar sem á að skoða eru sameining heilbrigðisráðuneytis og félags- og tryggingamálaráðuneytis yfir í velferðarráðuneyti Íslands, sameining dóms- og mannréttindaráðuneytis og samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytis yfir í innanríkisráðuneyti Íslands, sameining Lýðheilsustöðvar og landlæknisembættis og svo að lokum sameining sjúkrahúsanna í Reykjavík.Niðurstöður athugunar á sameiningum ríkisstofnana eru þær að við undirbúning að sameiningu ráðuneyta hafi yfirleitt verið unnið skipulega með breytingastjórnun. Við sameiningu heilbrigðisráðuneytis og félags- og tryggingamálaráðuneytis var ráðinn sérfræðingur í breytingastjórnun til þess að vinna að undirbúningi sameiningar. Einnig voru haldnir fundir í velferðarráðuneytinu sem og í nýja landlæknisembættinu fyrir lykilstarfsmenn sameiningar og almennt starfsfólk, þar sem farið var yfir ákveðin atriði sem hjálpa til við að fyrirbyggja að sameining mistakist. Í þeim tilfellum var meðal annars stuðst við kenningar John P. Kotter. Aftur á móti við sameiningu sjúkrahúsanna í Reykjavík var greinilegt að ekki var verið að nýta breytingarstjórnunarfræðin. Sem dæmi má nefna að það vantaði heildstæða framtíðarsýn og stefnu á Landspítala-Háskólasjúkrahús og kom það fram bæði í skýrslu frá Ríkisendurskoðun sem og í skýrslu landlæknisembættis frá því í nóvember 2002, í miðrisameiningu sjúkrahúsanna í Reykjavík.