"Afskræmd spegilmynd" af stjórnmálum : gagnrýni Besta flokksins á ríkjandi stjórnmálafyrirkomulag

Abstract

Framboð Besta flokksins til borgarstjórnarkosninganna vorið 2010 fól í sér harða gagnrýni á ríkjandi stjórnmálaumhverfi, en hann kom fram sem viðbragð við því vantrausti sem ríkti á stjórnmálasviðinu í kjölfar efnahagshrunsins haustið 2008.Flokkurinn, undir forystu leikarans og grínistans Jóns Gnarrs, beitti gríni, íroníu og háði í kosningabaráttu sinni til að varpa ljósi á ágalla hinna hefðbundnu starfshátta íslenskrastjórnmála, sem hann sagði einkennast af „valdabaráttu, yfirborðsmennsku og hroka“.Hann staðsetti sig gegn hugmyndafræðinni sem pólitíska fjórflokkakerfið grundvallast á og kallaði eftir breytingum á kerfinu.Í þessari ritgerð er birtingarmynd Besta flokksins á pólitíska sviðinu skoðuð út frá kenningum um hugmyndafræði. Reynt er að varpa ljósi á flókin tengsl ráðandi hugmyndafræði við ríkjandi öfl annars vegar og mótspyrnuöfl hins vegar, og færð rökfyrir því hvernig Besti flokkurinn fellur inn í ráðandi hugmyndafræði átakapólitíkur þrátt fyrir að hann staðsetji sig gegn hugmyndafræði ríkjandi afla samfélagsins. Þá ersjónum beint að því hvernig flokkurinn beitti íroníu í gagnrýni sinni á ríkjandi skipulag og því haldið fram að þrátt fyrir íronískt viðhorf og framkomu þá hafi sjónarmið Bestaflokksins og vilji til breytinga verið einlæg. Áherslur og afstaða flokksins er einnig greind út frá kenningum anarkismans og sýnt fram á að jafnvel þó þar megi sjá tengsl við anarkísk viðhorf þá getur hann ekki flokkast sem anarkísk hreyfing enda gangi hann gegn grundvallaratriði anarkismans með því að samþykkja valdstöðu sína eftir kosningasigurinn.