Garn á götum úti: Handverk í götulist

Abstract

Garngraff er tiltölulega nýtt af nálinni og því vakna óhjákvæmilega upp ýmsar áhugaverðar spurningar um fyrirbærið þegar það ber á góma – spurningar sem snerta áhrif þess á borgarumhverfið auk kynjafræðilegra og félagslegra þátta. Garngraff er að sumu leyti náskylt hinu betur þekkta graffi sem framkvæmt er með málningu og spreyi (e. graffiti) og má segja að hvoru tveggja eigi uppruna sinn í tjáningarþörf einstaklingsins. Hins vegar er einnig margt ólíkt með þessu tvennu. Hér verður garngraff á Íslandi tekið til skoðunar. Hluti heimildanna sem vísað er til eru viðtöl við sjö einstaklinga sem tengjast umfjöllunarefninu á einn eða annan hátt. Einnig var fræðilegur bakgrunnur rýmis kannaður en skynjun og afstaða einstaklinga til rýmis eru mikilvægir þættir þegar fjallað er um hverskonar graffiti. Niðurstöðurnar voru í grófum dráttum þær að þrátt fyrir svipuð einkenni á yfirborðinu er garngraff og spreygraff það ólíkt að erfitt er að segja þessi fyrirbæri náskyld. Mismunurinn á milli þessara tveggja forma varpar hins vegar áhugaverðu ljósi á hvort fyrirbærið fyrir sig og gefur tækifæri til umfjöllunar um graff út frá mörgum ólíkum sjónarhornum.