Please use this identifier to cite or link to this item: https://hdl.handle.net/1946/1098
Lykilorð: Hlýraeldi, strandeldi, endurnýting, markaður, arðsemi.
Verkefnið fjallar um verklegan þátt hlýraeldis, eldistækni, markaðsstöðu og arðsemismat á hlýraeldi. Rannsóknarspurningin er: Hver er framtíð hlýraeldis á Íslandi? Markmið verkefnisins er að kanna hvaða vitneskja er til um hlýraeldi og hvaða þættir eru mikilvægastir fyrir arðsemi hlýraeldis á Íslandi.
Forsenda fyrir hlýraeldi er að hafa aðgang að villtum hrygningarfiski. Til að geta klakið út seiði er meginviðfangsefnið að ná í nægilegt magn af sæði til að frjóvga þau hrogn sem hrygnurnar gefa af sér. Það tekur um hundrað og áttatíu daga fyrir hlýrakviðpokaseiði að klekjast út við 6°C hita. Það tekur um þrjú ár að ala hlýra frá seiði til sláturstærðar 3,5 – 4,0 kg í 6 - 8°C heitum sjó.
Í dag er allur hlýri alinn í rennum á landi en í framtíðinni kann að verða mögulegt að ala hlýra í sjókvíum. Eldi á landi krefst þess að eldisvökvinn sé nýttur eins vel og hægt er. Við endurnýtingu þarf að huga að súrefnis-, koltvísýrings- og ammoníakmagni í eldiskerfinu. Með endurnýtingu er hægt að minnka vatnsrennslið um allt að 93% sé sýrustigi haldið heppilegu og vatnið súrefnisbætt. Verði hlýri alinn í sjókvíum á Íslandi eru Austfirðir líklega best til þess fallnir.
Á íslenskum ferskfiskmörkuðum er verð á hlýra að sveiflast frá 100 – 150 kr/kg, þó er dæmi um að óslægður hlýri hafi verið seldur á 300 kr/kg. Íslendingar flytja hlýra aðallega til Bretlands og Frakklands. Á þeim mörkuðum er meðalverð (fob) um 330 kr/kg fyrir fryst flök. Niðurstöður norskrar markaðskönnunar benda til að matreiðslumenn í Noregi, Frakklandi og Þýskalandi séu reiðubúnir til að greiða rúmlega 700 kr/kg af slægðum hlýra.
Arðsemismat á hlýraáframeldistöð sýnir neikvæða arðsemi af fjárfestingunni. Þeir þættir sem þurfa að breytast til að slík stöð skili hagnaði er afurða- og fóðurverð.
Niðurstaða verkefnisins er að hlýraeldi á Íslandi mun næstu ár verða á rannsóknarstigi og rannsóknir snúast um að finna hagkvæmari eldistækni og framtíðarmarkaði.