Lenging í snörunni eða klippt á spottann? Yfirlit yfir úrræði fyrir skuldsett heimili

Abstract

Skuldir íslenskra heimila hafa farið vaxandi síðastliðna áratugi og í kjölfar efnahagshrunsins haustið 2008 var aðal drifkrafturinn í hækkun þeirra gengisfall og ört hækkandi verðbólga. Í framhaldinu voru sett á ýmis úrræði sem ætluð voru til aðstoðar þeirra sem glímdu við skulda- og greiðsluvanda. Veigamestu úrræðin þar voru sértæk skuldaaðlögun og greiðsluaðlögun í gegnum umboðsmann skuldara. Í ritgerðinni er farið yfir ferlið í báðum úrræðum sem og þær kröfur og skilyrði sem umsækjandi þarf að uppfylla til þess að geta nýtt þau. Einnig er þriðja leiðin skoðuð, gjaldþrot og sérstakt tillit tekið til nýlegrar lagabreytingar sem hafði umtalsverða ívilnun fyrir skuldara á kostnað kröfuhafa. Í lokin er almennt rætt um önnur úrræði sem hafa verið komið á fót, þá sérstaklega 110% leiðina svokölluðu og sérstaka vaxtaniðurgreiðslu úr ríkissjóði og athugað hver áhrif þeirra voru á stöðu skuldara. Að lokum eru niðurstöður dregnar fram og leitast við að svara titilspurningunni.