Stjórnsýsluleg umgjörð embættis forseta Íslands

Abstract

Í ritgerð þessari er fjallað um stjórnskipulegan rétt forseta íslands. Skoðuð er þróun kenninga fræðimanna um forsetaþingræði og mismunandi tegundir þess reifaðar. Greinar stjórnarskrárinnar er varða forseta Íslands eru skoðaðar í sögulegu ljósi og túlkunum fræðimanna á stöðu forsetaembættisins gagnvart stjórnarskrá gerð skil.Skoðuð er sýn mismunandi forseta á stöðu embættisins og aðgerðir þeirra í samræmi við þá sýn, með áherslu á núverandi forseta, Ólaf Ragnar Grímsson.Með þessu er leitast við að svara þremur meginspurningum sem eru eftirfarandi:1.Er Ísland forsetaþingræðisríki (e. semi-presidential)?2.Hve mikil eru áhrif forsetans? Ber ríkisstjórnin einungis ábyrgð gagnvart meirihluta þingsins (e. premier-presidential) eða sækir ríkisstjórnin umboð sitt bæði til meirihluta þingsins og til forsetans (e. president-parliamentary)?3.Er stjórnsýsluleg umgjörð forsetaembættisins svo óljós að einstakir forsetar geti ráðið svarinu við spurningu 2?Í lokin eru niðurstöður dregnar saman og reynt að varpa ljósi á stjórnsýslulega umgjörð embættis forseta Íslands.