Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: https://hdl.handle.net/1946/12076
Talið er að um fimmtungur fullorðinna Íslendinga þjáist af langvinnum verkjum og þar af er algengi bakverkja 16,2%. Verkir í mjóbaki eru önnur algengasta ástæða örorku hjá einstaklingum 45 ára og eldri í Evrópu, og þriðja algengasta orsök örorku í Bandaríkjunum. Hrygggigt er þrisvar sinnum algengari hjá körlum en konum og er algengi þessa sjúkdóms á Íslandi 0,1-1,4%. Í þessari heimildarsamantekt er fjallað um bakverki, skilgreiningar, orsakir, algengi, kostnað, kynjamun, sálræna líðan, svefn, áhrif og afleiðingar bakverja á athafnir daglegs lífs og félagsleg samskipti, meðferðarúrræði og hvaða stofnanir á Íslandi bjóða uppá verkjameðferðir. Hátt algengi bakverkja er í heiminum þar sem ævialgengi (e. lifetime prevalence) er um 80% og tíðni kvenna aðeins hærra en karla. Konur virðast vera líklegri til að leita sér aðstoðar vegna bakverkja og taka lengri veikindaleyfi frá vinnu en karlar og fleiri konur en karlar skipta um vinnu vegna bakverkja. Helstu meðferðarúrræði sem í boði eru við bakverkjum eru m.a. lyfjameðferð, skurðaðgerð, sjúkraþjálfun, TENS meðferð, jóga-, nudd-, og nálastungumeðferð. Sálrænir þættir tengjast þróun langvinnra bakverkja og fylgja þunglyndi, mikill kvíði og streita oftar en ekki bakverkjum og geta svefntruflanir einnig fylgt mjóbaksverkjum. Langvinnir bakverkir geta leitt til félagslegrar einangrunar, hlutverkaspennu, hjónabandserfiðleika og vonleysi innan fjölskyldunnar. Hreyfigeta, tómstundir og sjálfstæði eru þættir sem truflast mest hjá einstaklingum með mikla bakverki. Verkjastilling og meðferð er mikilvægur þáttur í hjúkrunarstarfinu. Mikilvægt er fyrir hjúkrunarfræðinga að tileinka sér þá þekkingu sem tengist verkjum, gagnasöfnun þeirra og meðferðarúrræðum til að geta frætt sjúkling um alla þá möguleika sem standa til boða. Heilbrigðisstarfsmenn og sjúklingar hafa misjafna sýn á verki og því er mikilvægt að hlusta á það sem sjúklingurinn hefur að segja og hafa hann með í ákvarðanatöku meðferðar til að mæta væntingum hans.
Lykilhugtök: Langvinnir verkir, sálræn líðan, athafnir daglegs lífs, meðferðarúrræði.
Skráarnafn | Stærð | Aðgangur | Lýsing | Skráartegund | |
---|---|---|---|---|---|
Langvinnir_Bakverkir.pdf | 439.18 kB | Opinn | Skoða/Opna |