Er þjóðhagslega hagkvæmt að vera með barn í leikskóla?

Abstract

Menntun er einn af mikilvægustu þáttunum sem örvar hagvöxt til framtíðar þjóðfélags. Mikilvægi menntunar mun aukast í framtíðinni með sívaxandi kröfum og nýsköpun í atvinnulífinu. Þegar menntun einstaklings er skoðuð þá er nauðsynlegt að byrja á grunninum, þ.e. á leikskólum, sem er fyrsta skólastigið. Í þessari ritgerð verður leitast við að svara þeirri spurningu hvort það sé þjóðfélaginu fjárhagslega hagkvæmt að vera með barn í leikskóla, eða hvort það sé í raun meiri ávinningur að því að foreldrar séu heima með börnin þar til þau hefja nám í grunnskóla, og þiggja um leið ýmis konar fjárhagslega aðstoð frá ríki og sveitarfélagi. Rannsóknin byggir aðallega á gögnum frá Hagstofu Íslands, Reykjavíkurborg og Ríkisskattsstjóra. Þegar mismunandi félagsform voru borin saman voru tekin dæmi um annarsvegar einhleypan einstakling með tvö börn og hinsvegar hjón, karlmann og kvennmann, með tvö börn. Í báðum tilvikum voru bæði börnin yngri en 7 ára og í leikskóla hjá Reykjavíkurborg. Skoðuð voru heildar bætur og styrkir sem þessir aðilar fengu frá ríkinu og sveitarfélaginu og það borið saman til að kanna hversu mikil útgjöld þessi mismunandi félagsform hafa fyrir þjóðfélagið. Fjallað er um leikskóla í nútímasamfélagi og þeir skoðaðir með tilliti til eftirspurnar og framboðs, leikskólagjalda og rekstrarkostnaðar. Einnig voru hagrænir þættir skoðaðir, líkt og atvinnuleysisbætur, húsaleigubætur, barnabætur, mæðra- og feðralaun og niðurgreiðsla leikskólagjalda. En upphæðir allra þessa þátta eru breytilegar eftir hjúskaparstöðu, eignum og tekjum. Að lokum voru helstu niðurstöður dregnar saman.