Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: https://hdl.handle.net/1946/13274
Access to adequate and clean drinking water is one of the fundamentals of a good and prosperous society. A comprehensive regulatory framework as well as institutional guidelines and procedures are necessary to secure this at any time. Iceland was one of the first countries to categorize drinking water as food in legislation passed in 1995. According to the legislation water utilities are obligated to implement systematic preventive management, Water Safety Plan (WSP), to ensure good quality water in conjunction with the regular external control by the regulator. The aim of the research is to evaluate the effect of the legislation on the utilities and whether it has had a measurable effect on the quality of drinking water and on public health. Part of the research is to look at risk from microbiological pollution and how far it can travel with groundwater. This is accomplished by using a model that incorporates hydrological and geological factors and comparing the results with an actual faecal contamination of drinking water that caused a norovirus outbreak in Iceland. The results of the research confirm several quantifiable beneficial effects of WSP on water quality and public health as well as on operation of water utilities. It analysis what has to be in place for successful operation of WSP and what obstacles were significant.The study of mobility of microorganisms in groundwater and comparison with an actual outbreak showed the necessity to take into account that microorganisms live longer in colder water and that due to their smaller size viruses can travel further than other pathogens through coarse geological strata.
Aðgangur að nægu og hreinu drykkjarvatni er ein af undirstöðum velferðar í hverju samfélagi. Mikilvægt er að tryggja að vatn njóti verndar bæði lagalega og í allri umgengi um vatnsauðlindina. Ísland flokkaði neysluvatn sem matvæli í matvælalöggjöf 1995. Með þeirri löggjöf voru lagðar skyldur á vatnsveitur að beita kerfisbundu fyrirbyggjandi innra eftirliti til að tryggja gæði neysluvatns samhliða lögbundnu ytra eftirliti heilbrigðiseftirlits og var þar meðal fyrstu þjóða til að lögleiða innra eftirlit. Markmið þessarar rannsóknar er að meta áhrif þessarar lagasetningar á vatnsveitur og hvort þeirra áhrifa gæti í gæðum vatnsins og í heilsufari íbúa. Einnig eru skoðaðir áhættuþættir lífrænnar mengunar og hversu langt hún getur borist með grunnvatni og notað líkan sem byggir á vatnafræðilegum og jarðfræðilegum aðstæðum og niðurstöður bornar saman við saurmengun neysluvatns sem olli nóróveirufaraldri hér á landi fyrir nokkrum árum. Niðurstöðurnar sýna tölfræðilega marktækan mun á bæði betri neysluvatnsgæðum og bættri heilsu íbúa þar sem vatnsveitur hafa sett upp innra eftirlit. Rannsóknin leiddi einnig í ljós ávinning af innra eftirliti í rekstri vatnsveitna, hvað þarf að vera til staðar til að það virki vel og hverjar hindranirnar eru. Athugun á ferðafærni örvera í grunnvatni og samanburði við raunverulegan faraldur sýndu að taka þarf tillit til þess þegar vatnsverndarsvæði eru ákveðin að örverur lifa lengur í köldu vatni og veirur vegna smæðar sinnar geta ferðast lengra en aðrar sjúkdómsvaldandi örverur í jarðvegi.
Skráarnafn | Stærð | Aðgangur | Lýsing | Skráartegund | |
---|---|---|---|---|---|
Safe drinking water_María J. Gunnarsdóttir.pdf | 2,54 MB | Opinn | Heildartexti | Skoða/Opna |