Áhrif 10. gr. Mannréttindasáttmála Evrópu á 73. gr. tjáningarfrelsisákvæðis stjórnarskrár Íslands. Skilyrðið um nauðsyn í lýðræðisþjóðfélagi

Abstract

Í ritgerð þessari verður leitast við að varpa ljósi á þau áhrif sem 10. gr. Mannréttindasáttmála Evrópu hefur haft á vernd tjáningarfrelsis að íslenskum rétti. Í upphafi verður gerð grein fyrir aðdraganda að lögfestingu Mannréttindasáttmálans hér á landi og endurskoðun á mannréttindakafla stjórnarskrár Íslands. Í þessu sambandi er mikilvægt að glöggva sig á réttarheimildarlegri stöðu sáttmálans og dómafordæma Mannréttindadómstóls Evrópu. Því næst verður fjallað um heimilar takmarkanir á tjáningarfrelsinu með sérstakri áherslu á skilyrðið um nauðsyn í lýðræðisþjóðfélagi. Í tengslum við það verða raktir dómar Mannréttindadómstóls Evrópu þar sem meginreglur sem hann hefur mótað á þessu sviði koma fram og helstu dómar Hæstaréttar um tjáningarfrelsið skoðaðir í því ljósi. Að lokum verður fjallað um þrjá áfellisdóma í kærumálum gegn íslenska ríkinu fyrir Mannréttindadómstól Evrópu sem allir voru uppsprettur heitra umræða um tjáningarfrelsið í íslensku samfélagi.