Hefur efnahagsleg framtíðarsýn áhrif á efnishyggin markmið og gildi fólks?

Abstract

Efnishyggja felst í þeirri trú að gæði færi fólki hamingju og vellíðan og að eignir séu tákn um velgengni. Margar rannsóknir hafa þó sýnt fram á jákvæð tengsl óhamingju og efnishyggju. Þ ví er ljóst að mikilvægt er að finna orsakir efnishyggju. Til að varpa ljósi á efnishyggju hafa rannsóknir á orsökum hennar að mestu beinst að því að óöryggi og ógn í einkalífi manna leiði til meiri efnishyggju. Þær rannsóknir hafa aðallega einblínt á ógn sem hefur beinst að persónulegu óöryggi þátttakenda, en ekki að óöryggi heils hóps eða samfélags. Með það að leiðarljósi voru áhrif efnahagslegrar ógnar á efnishyggju athuguð. Markmiðið var að beina sjónum að óöryggi sem ekki er persónulegt heldur hefur áhrif á samfélagið í heild. Gerð var tilraun með samanburði tveggja hópa (N=89). Þátttakendur voru fyrsta árs nemar í sálfræði við Háskóla Íslands á aldrinum 20-37 árs. Annar hópurinn (N=44) las texta sem boðaði efnahagslega ógnvekjandi framtíðarsýn en hinn (N=45) las texta sem boðaði efnahagslega hughreystandi og bjarta framtíð. Niðurstöður leiddu í ljós að ekki var munur á efnahagslegum gildum og markmiðum þeirra sem lásu texta um ógnvekjandi efnahagslega framtíðarsýn og þeim sem lásu texta um hughreystandi efnahagslega framtíðarsýn.