Hugmyndafræði meðferðarheimilanna Stuðla og Götusmiðjunnar : hvernig er hugmyndafræðin notuð, hvað er líkt og hvað ólíkt?

Abstract

Í heimildarritgerð þessari er leitast við að gefa upplýsingar um tvö meðferðarheimili fyrir ungmenni sem lent hafa á villigötum vegna vímuefnaneyslu. Þetta eru meðferðarheimilin Stuðlar og Götusmiðju. Einkum og sér í lagi er farið í þá hugmyndafræði sem heimilin styðjast fyrst og fremst við til að gefa sýn á þær meðferðarnálganir sem notaðar eru í starfseminni. Hvaða aðferðir eru notaðar til að nálgast ungmennin með það að markmiði að byggja þau upp á jákvæðan hátt? Skoðað er hvað meðferðarheimilin eiga sameiginlegt og hvað það er sem helst skilur á milli. Hér er reynt að gefa sem nákvæmasta sýn á starfsemina eins og hún er í dag. Megináherslan á hugmyndafræði og meðferðarnálganir heimilanna, aðbúnað og umhverfi, mismunandi inntökuskilyrði og útskrift ungmennanna ásamt eftirfylgni við þau sjálf og nánustu aðstandendur. Leitast er við að svara þeim hugmyndum sem höfundur lagði upp með að nálgast í upphafi en það er spurningin um hvaða hugmyndafræði er notuð, hvað er sameiginlegt með aðferðum þeirra og hvað er helst ólíkt. Hugmyndafræðin og/eða meðferðarnálganir sem kynntar eru hér eru færnisþjálfun (Aggression Replacement Training), hugrænar meðferðir (Cognitive Therapy), einstaklingsmiðuð meðferð (Client-Centered Therapy/Person-Centre Therapy), hvatningarviðtal (Motivational Interviewing), lífsleikni (Life skills), tilfinningagreind (Emotional Intelligence) og að lokum tólf spora vinna (12-steps program). Meðferðarheimilin eiga það sameiginlegt að notast við hugmyndafræði nokkurra meðferðarnálgana. Sýna þarf ungmennunum virðingu í samskiptum og gefa þeim svigrúm til að takast á við þær tilfinningar og fíkn sem þau eru að glíma við. Starfsemi heimilanna er að sumu leyti ólík og þá einna helst sem snýr að aldri ungmennanna, lengd meðferðar og hefðbundinni skólagöngu.Lykilorð: Hugmyndafræði, meðferð.