Sönnunargildi lögregluskýrslna fyrir dómi - með áherslu á breyttan framburð sakaðs manns

Abstract

Í ritgerð þessari er leitast við að skoða mikilvægi þess að leggja fram lögregluskýrslu sem sönnunargagn fyrir dómi þegar ákærði breytir fyrri framburði sínum sem veittur var við rannsókn máls hjá lögreglu, eða dregur játningu til baka, og þá hvort tilhögun skýrslutöku sem mælt er fyrir í 2. mgr. 66. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008 (hér eftir sml. eða sakamálalög), hafi „aukið“ sönnunargildi lögregluskýrslna fyrir dómi. Í þessu sambandi er skoðað til hvaða atriða dómari lítur til í þeim efnum við mat á trúverðugleika framburðar ákærða, sbr. 115. gr. sml. Ritgerðin byggist aðallega á rannsókn á dómum sem fallið hafa við gildistöku laga um meðferð opinberra mála nr. 19/1991 sem tóku í gildi þann 1. júlí 1992 og laga um meðferð sakamála sem tóku í gildi 1. janúar 2009.Af niðurstöðum rannsóknarinnar má ráða að heimilt er að leggja fram lögregluskýrslu sem sönnunargagn fyrir dómi ef til stendur að leiða ákærða til skýrslugjafar fyrir dómstólum, þar sem ákærði er spurður sjálfstætt út í sakargiftir og málsatvik áður en borið er undir hann misræmi framburðar í lögregluskýrslu, ef svo er. Ljóst þykir að lögregluskýrsla hafi hvað allra mest vægi þegar kemur að mati dómara á framburði ákærða, en án hennar getur dómari ekki lagt mat á stöðugleika og/eða trúverðugleika framburðar hans, sbr. 115. gr. sml. Virðast dómstólar þó tregir til að leggja einungis framburð ákærða í skýrslutöku til grundvallar sakfellingu, njóti hún ekki stuðnings annarra gagna. Þó má leiða af nýlegri dómaframkvæmd að dómarar leggi meira vægi á framburð sakaðs manns í lögregluskýrslum hafi upptaka af henni í hljóði og mynd verið lögð fram. Verður að telja að með því að dómari hlýði á lögregluskýrslu í hljóði eða mynd geti hann lagt sterkara mat á hvernig skýrslutakan fór fram.

The purpose of this thesis is to try and answer the question of whether a prosecutor should be permitted to present police reports as evidence in court. Emphasis will be placed on the importance of these reports in cases where the defendant changes his testimony in court. In context to that, aspects that might influence the judge’s assessment of the defendant’s credibility are also explored according to the Criminal Justice Act, article 115, as well as if audio or video recordings according to second paragraph of article 66 of the Criminal Justice Act, strengthen the evidentiary value of police reports in courts.The essay is primarily based on a study on rulings after Criminal Justice Act nr. 19/1991 that were passed on July 1st 1992, as well as the Criminal Justice Act nr. 88/2008 that passed on January 1st 2009, which replaced previously existing law.The results of that study shows that it is permitted to present police reports as evidence in court if the defendant is set to testify in court, where he is asked independantly about his charges and the facts of the case, before the dicrepancies between his testimony and his statement in the police report are mentioned to him, if there are any. It is established that a police report is essential when a judge needs to assess the defendant’s testimony, but without them judges cannot evaluate the stability and/or credibility of the testimony, according to the article 115. of the Criminal Juctice Act. Courts are however, reluctant to accept the defendant’s statement in police reports as the only grounds for conviction, if it is not supported with other evidence. Although, when looking to new procedure laws, the defendant’s statement in police reports becomes more significant if the interrogation was audio or video recorded. In those cases it must be considered that the judge, who listenes to the defendant‘s statement, which is recoreded, can make a stronger assessment of how the questioning took place.