Tilfærsla veðréttinda. Beiting 27. gr. þinglýsingarlaga nr. 39/1978 við leiðréttingu á mistökum við þinglýsingar

Abstract

Óhætt er að fullyrða að allflestir lögráða einstaklingar hafi einhver kynni af veðréttindum á lífsleiðinni, sér í lagi þeir sem staðið hafa í fasteignaviðskiptum. Í veðréttindum felast mikilvæg efnisleg óbein eignaréttindi. Þau eru stór réttindaþáttur fyrir þá sem koma að lántökum hvort sem er til kaupa á fasteign eða annarra hluta og þeirra sem lánin veita. Um réttarvernd verðrétta fer samkvæmt óskráðum og skráðum reglum. Þinglýsing er nánast órjúfanlegur hluti af stofnun veðskulda í nútímasamfélagi. Þar má segja að mætist hin efnislegu réttindi sem bréfið kveður á um og hin formlega skráning réttindina. Veðréttur sem stofnaður hefur verið í fasteign og aflað réttarverndar með þinglýsingu, telst almennt traust trygging fyrir efndum lántaka og fullnustu lánveitanda. Þó geta atvik orðið til þess að rétthafar samkvæmt veðskjali eru nánast berskjaldaðir fyrir því, að þurfa að þoka með réttindi sín og ástæðuna má rekja til mistaka hjá þinglýsingarstjóra, við framkvæmd þinglýsingar. Atvikið sem vísað er til, er þegar þinglýsingarstjóri leiðréttir mistök sín með vísan 27. gr. þinglýsingalaga nr. 39/1978. Álitaefnið sem þá er uppi, er hver réttarstaða þess rétthafa sem sætir því að þurfa þoka með þinglýst réttindi verður og hvort einhver réttarfarsúrræði séu honum tæk til að rétta sinn hlut.