Framboð gegn kerfinu. Fylkingar í Stúdentaráði Háskóla Íslands

Abstract

Stúdentaráð Háskóla Íslands hefur verið starfandi frá árinu 1920 og fjölmargar fylkingar og framboð hafa látið á sér kræla á sviði stúdentapólitíkar á þeim tíma. Markmið þessar ritgerðar er að komast að því hvers vegna nýjar fylkingar verða til í Stúdentaráði. Tekin eru fyrir framboð og aðrir áhrifavaldar á Stúdentaráð á tímabilinu eftir árið 1974 en það ár var snúið frá einstaklingskjöri og aftur tekin upp kosning eftir fylkingum innan Stúdentaráðs. Til þess að greina uppruna þessara afla er leitað í kenningar Giovanni Sartori, Amir Abedi og Capoccia Giovanni um andkerfisflokka, í þeim tilgangi að sjá hvort nýjar fylkingar í Stúdentaráði hafi verið andkerfislegar og hvort kosningakerfi og staða ríkjandi fylkinga hafi orsakað tilkomu þeirra. Einnig eru stefnumál og samtímasaga fylkinganna skoðuð til þess að athuga hvort tengja megi tilkomu fylkinganna við pólitíska undiröldu eða önnur samfélagsleg þemu. Hreyfingarnar sem teknar voru fyrir eru Vinstrimenn, Verðandi, Félag umbótasinnaðra stúdenta, Framboðsflokkurinn, Félag manngildissinnaðra stúdenta, Röskva, Óháði listinn, Haki, Háskólalistinn, Alþýðulistinn, Öskra, Skrökva og Stúdentafélag hægrimanna. Eftir greiningu á fylkingunum kemur í ljós tvenns konar mynstur, þar sem vinstrisinnuð öfl endurskilgreina sig milli ára í andstöðu sinni við Vöku og viðhalda þannig tveggja flokka kerfi ráðsins en aðrar fylkingar verða flestar til í andstöðu við báðar fylkingarnar, sýna andstöðu við kerfi Stúdentaráðs og/eða eru í róttækri hugmyndafræðilegri andstöðu við ríkjandi fylkingar.