Andleg líðan nýlega greindra Alzheimersjúklinga, sinnuleysi, innsæi og lífsgæði; upplifun aðstandenda á sömu þáttum og andleg líðan þeirra

Abstract

Alzheimer er sá sjúkdómur sem veldur flestum tilfellum vitrænnar skerðingar. Þegar einstaklingur veikist af sjúkdómnum horfist hann og aðstandendur hans í augu við nýjan og vandasaman veruleika sem getur haft veruleg áhrif á andlega líðan sjúklinga og aðstandenda. Megin markmið rannsóknar er að kanna andlega líðan nýlega greindra Alzheimersjúklinga og aðstandenda þeirra. Leitað verður svara við því hvort sjúklingar meti líðan sína og atferli á annan hátt en aðstandendur þeirra. Sjónarhorn þessara hópa verða einnig borin saman við sjálfsmat samanburðarhópsins. Loks verður kannað hvort samband sé á milli innsæisleysis sjúklinga og andlegrar líðan þeirra og aðstandenda, eins hvort innsæisleysi hafi tengsl við sinnuleysi og lífsgæði sjúklinga. Þátttakendur voru nýlega greindir Alzheimersjúklingar, aðstandendur þeirra og samanburðarhópur, samtals 170 einstaklingar. Niðurstöður rannsóknarinnar bentu til þess að andleg líðan nýlega greindra Alzheimersjúklinga væri nokkuð góð, en þó slakari en hjá samanburðarhópi. Þar að auki voru sjúklingar töluvert sinnulausari en samanburðarhópur, samt sem áður mátu þeir lífsgæði sín góð og sambærileg lífsgæðum samanburðarhóps. Nokkur munur var á mati aðstandanda og sjálfsmati sjúklinga á andlegri líðan þeirra, en aðstandendur mátu líðan og lífsgæði sjúklinga verri en þeir gerðu sjálfir. Alls voru 62,5% sjúklinga taldir vera með innsæisleysi en nánast engin tengsl reyndust vera milli innsæisleysis og líðan sjúklinga, hvorki þegar það var skoðað eftir sjálfsmati sjúklinga eða mati aðstandenda. Aðeins fundust tengsl milli innsæisleysis og sinnuleysis þar sem aðstandendur mátu innsæislausa sjúklinga sinnulausari en sjúklinga með innsæi. Niðurstöður bentu einnig til að aðstandendur hefðu fá einkenni kvíða og þunglyndis og að tengsl væru á milli innsæisleysis sjúklinga og upplifaðra streitu meðal aðstandenda þar sem aðstandendur innsæislausra sjúklinga upplifðu meiri streitu en aðstandendur sjúklinga með innsæi. Niðurstöður rannsóknarinnar benda til að mikilvægt sé að meta þunglyndi, sinnuleysi og innsæisleysi meðal nýlega greindra Alzheimer sjúklinga og andlega líðan aðstandenda þeirra svo hægt sé að veita báðum hópum viðeigandi þjónustu og meðferð.