is Íslenska en English

Lokaverkefni (Meistara)

Háskóli Íslands > Heilbrigðisvísindasvið > Meistaraprófsritgerðir - Heilbrigðisvísindasvið >

Vinsamlegast notið þetta auðkenni þegar þið vitnið til verksins eða tengið í það: https://hdl.handle.net/1946/23666

Titill: 
  • Titill er á ensku Exposure to Selenium, Arsenic, Cadmium and Mercury from seafood in the Icelandic population based on Total Diet Studies methodology
  • Mat á inntöku Íslendinga á seleni, arseni, kadmíum og kvikasilfri úr sjávarafurðum byggt á aðferðafræði Heildarneyslurannsókna
Námsstig: 
  • Meistara
Útdráttur: 
  • Útdráttur er á ensku

    Background: One of the most important public health responsibilities is to regularly assess dietary exposure to undesirable substances and make policy changes with the aim to decrease exposure accordingly. Seafood is an important source of nutrients in the diet but it can also be a source of exposure for undesirable substances.
    Aim: To estimate the exposure of the general population in Iceland to selenium, arsenic, cadmium and mercury from seafood and to compare the exposure to health-based guidance values (HBGV). Special focus was put on the exposure assessment of women of childbearing age.
    Methods: Total Diet Study (TDS) methodology was applied as a part of TDS-Exposure, a European research project. The food selection was based on national food consumption data (FCD), representing the usual diet for the Icelandic population (18-81 years old). The food was collected as sold in the market, prepared as consumed and analyzed. The estimated dietary exposure was then calculated by combining concentration data from the food analyzed and FCD of the same food items. In total 18 seafood samples were analyzed in Iceland, for selenium, arsenic, cadmium and mercury.
    Results: The median estimated dietary exposure to selenium was 24.96 µg/day from seafood, which is approximately half of the recommended intake. While, only 0.2% of the general population was found to exceed the upper intake level of 300 µg/day. Median arsenic exposure in the general population, represented 4.31 µg/kg b.w./day from seafood. There is no HBGV available for total arsenic exposure. No participant exceeded the tolerable weekly intake (TWI) for cadmium through seafood consumption. As methylmercury is the main form of mercury in seafood the results from total intake were compared to the TWI of methylmercury, which was exceeded by 6% of the general population and 4% of females of childbearing age. The key contributors to methylmercury for participants above the TWI were fermented shark, big halibut fillet and canned tuna in brine.
    Conclusions: Exposure assessment showed that seafood is an important contributor to selenium intake in Iceland (as nutrient) but with minimal health risks for high consumers. Assessment also showed minimal health risks for cadmium from seafood as consumed in Iceland. Although intake of arsenic from seafood is high compared to other European countries, arsenic from seafood is mainly in a benign organic form. However, part of the population was above the TWI for methylmercury, which raises concern and these results should feed into future policy making. Regular exposure assessment is vital for comparison to HBGV and to be able to update recommendations for vulnerable groups, such as females of childbearing age on best practice.

  • Bakgrunnur: Mat á inntöku óæskilegra efna úr mataræði landsmanna er mikilvægt fyrir stefnumótun í lýðheilsumálum. Þá er hægt að bregðast við og fara í aðgerðir sem miða að því að draga úr inntöku þeirra þegar þörf er á. Í sjávarafurðum er fjöldi næringarefna sem eru mannslíkamanum mikilvæg en þær geta þó einnig verið uppspretta óæskilegra efna.
    Markmið: Að meta inntöku Íslendinga á seleni, arseni, kadmíum og kvikasilfri úr sjávarafurðum og bera saman við viðmiðunargildi. Sérstök áhersla var lögð á inntöku kvenna á barneignaraldri.
    Aðferðir: Aðferðarfræði Heildarneyslurannsókna (HNR) var beitt í þessari rannsókn sem er hluti af evrópsku HNR verkefni. Matvæli voru valin út frá Landskönnun á mataræði Íslendinga 18-81 árs. Matvælin voru keypt í stórmörkuðum og útbúin þannig að þau væri tilbúinn til neyslu og að lokum efnagreind. Áætluð inntaka var svo reiknuð með því að sameina gögnin úr efnagreiningunum og neyslu úr Landskönnun á mataræði. Valdar voru 18 sjávarafurðir á Íslandi og magn selens, arsens, kadmíums og kvikasilfurs efnagreind í þeim.
    Niðurstöður: Inntaka á seleni úr sjávarafurðum var 24,96 µg/dag (miðgildi) eða tæplega helmingur af ráðlögðum dagsskammti. Aðeins 0,2% fóru yfir hámarksgildi (UL) fyrir selen. Inntaka arsens var 4,31 µg/kg líkamsþyngdar/dag (miðgildi), en ekki hafa verið sett viðmiðunargildi fyrir arsen inntöku. Enginn þáttakandi fór yfir þröskuldsgildi (TWI) fyrir kadmíum með neyslu sjávarafurða. Megin form kvikasilfurs í sjávarfangi nefnist metýlkvikasilfur og var áætluð inntaka borin saman við þröskuldsgildi (TWI) af því formi. Í ljós kom að 6% af þýðinu í heild og 4% kvenna á barneignaraldri fara yfir það gildi. Þær sjávarafurðir sem höfðu mest að segja hjá einstaklingum yfir þolanlegum metýlkvikasilfurs mörkum, voru kæstur hákarl, stórlúða og niðursoðinn túnfiskur.
    Ályktanir: Niðurstöðurnar sýna að sjávarafurðir eru mikilvæg uppspretta selens á Íslandi og lítil hætta á of mikilli inntöku selens úr sjávarafurðum hjá þeim sem neyta mikils af þeim. Einnig er lítil hætta á of mikilli inntöku kadmíums úr sjávarafurðum í íslensku mataræði. Þó inntaka á arseni úr sjávarafurðum sé fremur há í samanburði við önnur lönd er arsen úr sjávarfangi aðallega á lífrænu formi, sem talið er að valdi ekki skaða líkt og ólífrænt arsen. Frekari rannsókna er þörf. Áætluð inntaka á kvikasilfri hjá hluta hópsins veldur þó áhyggjum og ætti að bregðast við þessum niðurstöðum með nýrri stefnumótun í lýðheilsu. Reglulegt mat á inntöku óæskilegra efna og samanburður við þau viðmiðunargildi sem sett hafa verið, er mikilvægt og þá ekki síst til að vera fær um að uppfæra ráðleggingar fyrir viðkvæma hópa, svo sem konur á barneignaraldri.

Samþykkt: 
  • 4.2.2016
URI: 
  • http://hdl.handle.net/1946/23666


Skrár
Skráarnafn Stærð AðgangurLýsingSkráartegund 
M.Sc. thesis - Lilja Rut Traustadóttir.pdf1,15 MBLokaður til...01.02.2026HeildartextiPDF