Please use this identifier to cite or link to this item: https://hdl.handle.net/1946/2380
Áhugi á slímviðloðandi efnum hefur aukist síðustu áratugi. Hægt er að nýta slík efni til að hylja og verja skemmda vefi eða sem smurefni. Þekjuvefir líkamans sem eru í snertingu við umhverfið eru þaktir slími, því getur bæði verið seytt og himnubundið. Öndunarvegur er þakinn slíku slími. Við flensu getur þetta slímlag ásamt undirliggjandi vef skaddast sem veldur óþægindum. Því geta slímviðloðandi efni komið að notum við að draga úr einkennum kvefs. Strendur Íslands eru auðugar af gróðri sem nefnist þörungar. Sýnt hefur verið fram á að söl (Palmaria palmata) sem eru af flokki rauðþörunga innihaldi fjölsykrurnar xýlan. Þessar fjölsykrur geta verið
slímviðloðandi og gætu því komið að góðum notum í mixtúru gegn kvefi sem yrði
mýkjandi fyrir hálsinn. Gerðar voru seigjustigsmælingar á blöndum sem innihéldu
slím úr svínsmaga og vatnsútdrátt eða frostþurrkaða fjölsykruútdrætti (FFÚ). FFÚ og
vatnsútdráttur fengust með útdrætti á möluðum sölvum sem safnað var á Hrauni í
Ölfusi. Mælingar sýndu nánast undantekningalaust aukningu á seigjustigi í þessum
blöndum. Það gæti verið vísbending um að slímviðloðun eigi sér stað á milli þessara
efna. Einnig voru gerðar seigjustigsmælingar á þekktum slímviðloðandi efnum og
efnum sem þekkt eru fyrir að brjóta niður slím til staðfestinga á prófunum. Byrjað var
á hönnun mixtúru sem meðal annars kemur til með að innihalda sölvaseyði sem fæst
með hitun á möluðum sölvum í vatni. Ákveðið var að notast við 7 mismunandi
grunnbragðefni við gerð mixtúru. Þau sem urðu fyrir valinu voru perubragð,
eucalyptusbragð, anisbragð, piparmyntubragð, mentolbragð, sítrónubragð og lakkrís.
Mismunandi bragðgrunnar voru útbúnir og hópur fólks látinn dæma um ýmsa þætti
bragðsins. Gerðar voru tvær slíkar prófanir en út frá þeim liggja fyrir hvaða bragðefni
skal nota við áframhaldandi þróun mixtúrunnar. Þá voru gerðar seigjustigsmælingar
með sama hætti og áður á efnum sem geta mögulega komið til greina sem
innihaldsefni mixtúrunnar, lakkrísekstrakti, alkahóli og ammoníaki. Alkahól sýndi
hækkun á seigjustigi slíms en ammoníak lækkun, engin breyting varð með lakkrís.
Interest of mucoadhesive chemicals have increased over the last decades.
Mucoadhesives can be used to cover and protect tainted epithelial cells or as a
lubricant. Mucus coats the surface of epithelial cells of the body. It can be secreted
and membrane-bound. The respiratory tract is coated with mucus. In state of the
common cold the mucin coat can be damaged, that can be a part of the discomfort of
the illness. Mucoadhesives can therefore be useful in reducing the symptoms of
common cold. The costs of Iceland are ample of macor algae amongst is the red algae
Palmaria palmata (dulse). They have been shown to contain high yield of
polysaccharides. These polysaccharides adhere to mucus and could be used in a
mixture against cough to softening the epithelia in the respiratory tract. Rheological
studies were done on blends of porcine stomach mucine and whater extract or freezedried
polysaccharide water extract. These extracts where optained by extraction on
grinded dulse which was collected on the land of Hrauni in Ölfusi. These tests most
often showed an increase in viscosity of those blends. Those results indicate that
mucoadhesion is taking place between those substances. To confirm this outcome,
rheological studys were done on polymers that are known to adhere to mucus and on
chemicals which are mucolytic. For mixture design seven flavouring agents were
prepared, eucalyptus, anis, peppermynt, menthol, lemon, pear and licorice. Different
mixtures were prepared for flavouring tests and a group of people tasted these
mixtures and judged different flavour charecteristics. This test was repeated with
selected flavouring agents from the first test. The results of these tests will come in
good hand when developement on this mixture will continue. Continuing rheological
studies were carryed on. This time on potential contents for the mixture. They were
licorice, spiritus fortis and ammoniak. Spiritus fortis increased the viscosity of mucus
and ammoniac showed decrease. Licorice had
no effect.
Filename | Size | Visibility | Description | Format | |
---|---|---|---|---|---|
auka_fixed.pdf | 871.9 kB | Locked | Heildartexti |