Sirens of the North: The Death Drive in Trójumanna saga

Abstract

I shall use Freud’s theory of the life and death drives as a platform to discuss a series of oppositions in Alpha redaction of Trójumanna saga. The saga is marked by continual cycles of battles and truces. These cycles echo the repetition compulsion which Freud observed and adopted as the germ of his theory, and they signal the individual’s need to master death and absence by re-enacting the process. Freud’s theory operates on two levels, the psychological and the sociological; intriguingly, both develop as the saga takes shape. Psychologically, the death drive has varied manifestations, most unambiguously a willingness to die and an impulse to destruction. Yet it also surfaces in behaviors that seem only tangentially related, or rather a product of the life instincts. Some characters embody one or more of these manifestations, and others demonstrate the ambiguous and often contradictory nature of the drives. On the sociological level, Trójumanna saga describes conflicting values which cause dissent in communities. These values mirror the patterns of opposition Freud investigates. While the life and death drives should not per se be understood as simply healthy or harmful, both instincts can emerge at inappropriate intervals, in which case they suggest an imbalance. I shall apply psychoanalytic concepts to Trójumanna saga in order to explore these proper and improper expressions of Freud’s drives.

Ég ætla hér að nota kenningu Freuds um lífs- og dauðhvöt sem grundvöll til þess að ræða um andstöður í Alpha-útgáfu Trójumanna sögu. Þessi saga einkennist fyrir samfellda röð af bardögum og vopnahléum. Þessir atburðir endurspegla þá endurtekningaráráttu sem Freud athugaði og beitti sem kjarna kenningarinnar sinnar. Þeir tákna einnig þörf einstaklings til að hafa stjórn á dauðanum og tómleika með því að endurskapa ferli. Kenning Freuds er virk bæði á sálfræðilegu og félagslegu sviði. Athyglisvert er að hvort tveggja þróast um leið og sagan mótast. Frá sálfræðilegu sjónarhorni vísar dauðhvöt til ýmissa einkenna, umfram allt til dauðalöngunar og tortímingar. Ennfremur kemur hún upp í hegðum sem aðeins lauslega tengjast henni eða sem eru frekar afrakstur lífshvatar. Sumar persónur sögunnar fela í sér eitt af þessum einkennum eða jafnvel fleiri. Aðrar sýna í staðinn tvíræða og oft mótsagnakennda eðli þessara hvata. Á félagslegu sviði lýsir Trójumanna saga gagnstæðum gildum sem valda togstreitu í samfélaginu. Þessi gildi endurspegla andstöðuferlin sem Freud rannsakar. Annars vegar ætti ekki að líta á lífs- og dauðahvöt hvora um sig sem heilnæma og skaðlega. Hins vegar getur hvor tveggja komið upp með ójöfnu millibili og sýnir svo misvægi. Ég skal hér beita sálfræðilegum hugtökum til þess að kanna þessi eiginlegu og óeiginlegu einkenni hvata sem Freud hefur rannsakað.