Leikhús hygginda. Hyggindi Machivellis & Kants og fleira

Abstract

Ritgerð þessi fjallar um hugtakið hyggindi. Í fyrsta þætti er skoðuð hugmyndasöguleg þróun frá Forn-Grikkjum, skólaspekingum miðalda, endurreisninni og, nýöld allt fram til nútímans. Sérstök áhersla er lögð á það siðrof sem tengist hugtakinu á endureisnartímabilinu. Sjónum verður einkum beint að hugmynd Machiavellis um að aðrar reglur gildi fyrir ríkið en þegnana, einnig eru skoðuð tengsl hygginda og örlaga samkvæmt kenningu hans. Í öðrum þætti er gert grein fyrir hugmyndum Kants um hyggindi, sérstaklega tengslum þeirra við hamingjuleitina. Markmiðið er, að skapa rými fyrir hyggindi hjá hugsuði sem alla jafna er þekktur fyrir annað en að leggja áherslu á siðferðilega hlið hugtaksins, og sýna hvernig hamingja og skylda eigi ekki að skiljast andstæðar hvor annarri heldur samhliða. Að lokum, í þriðja þætti, set ég fram mína eigin kenningu um hyggindi. Þar er leikhúsið notað sem fyrirmynd með það markmið að sýna tengsl hygginda við óvissu, siðferði og stjórnmál almennt.