Starfsþróun kennara og skólastjóra grunnskóla

Abstract

Rannsókn þessi fólst í að kanna hvernig starfsþróun og endurgjöfkennara og skólastjóra í grunnskólum virðist háttað hér á landi, hvernigþessir hópar skilja valdar niðurstöður úr TALIS 2013, hverjar þeir teljavera hindranir til starfsþróunar og hvers konar starfsþróun þeir telji að leiði til jákvæðrar skólaþróunar. Tekin voru fjögur rýnihópaviðtöl við samtals tólf þátttakendur úr ólíkum skólum víða að á landinu.Niðurstöður benda til þess að starfsþróun kennara og stjórnendafelist fyrst og fremst í óformlegum heimsóknum í aðra skóla, formlegusamstarfi kennara innan hverfa/svæða, aðkeypta sérfræðinga í einstakaskóla sem halda fyrirlestra eða styttri námskeið fyrir allan skólann íupphafi starfstíma skóla og svo námsferðir erlendis. Þegar viðmælendurvoru spurðir hvernig þeir skilji og/eða túlki valdar niðurstöður úr TALISrannsókninni frá 2013 kom í ljós að þeir skildu þær margar með ólíkum hætti. Því er erfitt að draga skýrar ályktanir en gagnlegar vísbendingar komu um hvernig mætti laga orðalag einstakra spurninga. Helstu hindranir til starfsþróunar telja kennarar vera að hún rekist á daglegan vinnutíma og að endurmenntunartilboð séu færri en áður. Skólastjórar sögðu að erfitt geti verið að gefa frí frá vinnu vegna fjárhagslegra aðstæðna og manna stöður kennara ef þeir þurfi að vera í burtu marga daga í senn. Aðspurðir um hvers konar starfsþróun viðmælendur teldu stuðla að jákvæðri skólaþróun var endurgjöf talin mjög mikilvæg og lögðu þeir áherslu á að auka þyrfti endurgjöf í daglegu skólastarfi. Einnig þóttu leshópar og framhaldsnám mikilvægur þáttur í starfsþróun kennara og skólastjóra. Kennarar virðast sitja lítið í kennslustundum hjá vinnufélögum sínum til að geta veitt þeim endurgjöf líkt og þekkist víða erlendis, en þeir virðast óttast að rýni í störf þeirra muni snúast um að draga fram það sem ekki gengur vel.

This research examined results from the TALIS-study from 2013 andinvestigated among teachers and principals of compulsory schools howteachers and principals continuous professional development (CPD) isorganized, how these groups interpret selected results, what theyconsider to be obstacles to CPD and what kind of CPD they think willlead to a positive school development. Interviews were taken with fourfocus groups with the total of twelve participants from different schools around the country.Results suggest that teacher and principal CPD mostly involveinformal visits to other schools, formal co-operation lectures withinschools in the same district, purchasing specialist for institutionallectures or short courses for the faculty at the beginning of the schoolyear and study-tours abroad. When respondents were asked how theyunderstand and/or interpret selected results from the TALIS-researchfrom 2013, it turned out that participants understand many of them indifferent ways. Therefore it is difficult to draw conclusions from theirunderstanding but useful indicators were found of how to improve theexpression of some of the questions. Teachers believe the mainobstacles to CPD are that it clashes with daily hours of work and CPD offers are fewer than before. Principals says it is difficult to give time off from work because of financial circumstances and to find vacancy teachers if they had to be away for few days. When asked about what kind of CPD would most contribute to positive school development the interviewees specified feedback as very important and emphasised theneed for more feedback in daily work of schools. Participants alsoconsidered reading-groups and postgraduate studies to be importantfactors in the CPD of teachers and principals. Like in other countries, it does not seem to be a general practice that teachers observe otherteachers in their classrooms in order to provide them with feedback.This seems due to fear to be criticized.