Endurunnar staðalmyndir og óttinn við Austrið: Greining á verkinu Þjóðarplágan íslam í ljósi kenninga Edwards Said og viðtökufræðanna

Abstract

Í ritgerðinni er leitast við að greina og kortleggja þá orðræðu sem birtist í verkinu Þjóðarplágan íslam eftir Hege Storhaug. Þær hugmyndir sem birtast í verkinu eru m.a. skoðaðar í ljósi kenninga Edwards Said um óríentalisma sem birtust fyrst í verkinu Orientalism árið 1978. Einnig verður verkið skoðað út frá samræðu höfundar og lesanda með hliðsjón af kenningum fræðimannanna Wolfgangs Iser og Hans Roberts Jauss og sú umræða tengd hugmyndum um menningarlegt minni. Ritgerðin er í þremur þáttum. Í fyrsta lagi er sú orðræða sem birtist í verkinu Þjóðarplágan íslam skoðuð í ljósi kenninga Edwards Said og þær hugmyndir sem koma fram í verkinu um „okkur“ og „hina“ kannaðar út frá hugmyndum um Vestrið (Occident) og Austrið (Orient). Gerð er grein fyrir hugmyndum Saids um staðalmyndina um arabann sem mótaðist með orðræðu óríentalisma og leitast er við að greina hvort orðræða Þjóðarplágan íslam falli undir orðræðu óríentalisma. Í öðru lagi er samræða lesanda og höfundar skoðuð með tækjum bókmenntafræðanna. Í þriðja lagi eru þær hugmyndir sem birtast í verkinu um yfirburði Evrópu skoðaðar í ljósi mannkynbóta og hugmynda um yfirburði Vestursins og Evrópu.