Horfið til líkama, staðar og tengsla: Líkamleg hugsun og vera

Abstract

Ritgerðin er einskonar heimspekileg ígrundun helguð tilveru manneskjunnar þar sem hún á sér stað í tíma og rými. Þar er litið til staðbundins og líkamlegs háttar hennar, hreyfingar og skyns í þeim tilgangi að öðlast dýpri skilning á þeirri gagnkvæmu samverkan líkama og heims sem veran er og umhverfinu þar sem hún á sér stað, þeim ótal tengslum sem þar myndast og þeirri merkingu sem þaðan sprettur. Í upphafi er líkamanum og þessari staðbundnu veru velt upp og sýnt fram á þýðingu þeirrar staðreyndar að veran á sér stað og mikilvægi þess að leita aftur til líkamans þar sem hann er. Það leiðir að hugleiðingum um fyrirbærið stað og veruna þar sem hreyfingu á mörkum líkama og heims, um hátt hennar sem markast af gæðum og auðgi þess umhverfis þar sem hún á sér stað og um fullnægjandi veru og tengsl í því samhengi. Að lokum er sjónum beint að ríkuleika verunnar sem þessarar sífelldu hreyfingar og verðandi í staðbundnu samhengi og heildarsamverkan þess sem þar á sér stað út frá skynrænu, næmi og fagurferði þar sem þýðing þess að gefa gaum að og lifa, hugsa og móta veru okkar og umhverfi á þessum skynrænu og fagurferðilegu nótum er undirstrikuð. Hér liggur leiðin því um mörk líkama og heims út frá veru- og fyrirbærafræðilegum sjónarhóli með fagurfræði til grundvallar og hugað að listinni að vera og eiga sér stað, líkamlegu næmi og fagurferði í tilraun til að veita hefðbundinni hugsun og veru farveg til aukinnar nándar sem þá tekur til líkamans alls þar sem hann á sér stað, fagurferðilegrar innlimunar hans og skynbragðs á dýpt og rými, það og þau sem deila því með okkur. Afturhvarf til líkama og staðar í þessu fagurfræðilega samhengi, til hugsunar og veru samstilltum stað, getur orðið frjór jarðvegur frekari ljóðræns leiks og hugsunar og gert okkur fært að öðlast innsýn í kjarna þeirrar sífelldu samverkunar sem veran er sem og getu til að takast á við og móta hana og umhverfið sem við lifum á farsælan hátt í samræmi við líkamlega stöðu okkar og skyn og liggur þar með velferð okkar, gjöfulli veru og dýpri skilningi á henni til grundvallar.

The thesis is intended as a philosophical reflection into our somatic situation or emplaced being in the world, in time and space. The focus is on this mode of being and on our movement and sense as essentially situated and embodied, with the aim of obtaining a deeper understanding of this situated being, the reciprocal interaction that it is and the environment where it takes place, the meaning that arises there and innumerable relations that constitute it. At first the body and our situated being is studied, showing its significance and the importance of returning to the body where it is situated. That leads to reflections on place and on being as a situated movement on the crossing of body and world, of the way in which this movement takes place which is defined by the quality of the environment and of fulfilling being and connection in that context. In the end the attention turns to the richness and depth of being as this continuous movement and becoming from one place to another and the wholistic, reciprocal interaction that takes place there, emphasizing the significance of thinking and configuring our being on those sensitive and aesthetic terms. Along these lines, the journey lies through the crossing of body and space from a phenomenological and ontological point of view with aesthetics as a basis, paying attention to the art of being there and present, embodied perceptiveness and aesthetic experience in an attempt to slightly shift our usual way of thinking and being into a more intimate and sensuous one in terms of the whole body where it is situated, its aesthetic engagement and sense of depth and space, other phenomena and people that share it with us. The return to the body in this aesthetic context, to our cardinal situation as emplaced and embodied and to thought and being as attuned to place is a fertile ground for ongoing, poetic play and progressive thought which makes us able to approach and gain insight into the core of the continuous interaction that is our embodied and situated being in the world as well as obtaining ways to engage, form and affect it and the environment in a successful manner in accordance with this embodied situation and sense, and as such underlies a fulfilling being and deeper understanding of it.