Viðbragðsteymi félagslegrar heimaþjónustu

Abstract

Félagsþjónusta við bágt stadda borgara hefur breyst og þróast með árunum. Kröfurnar á félagsþjónustu hafa stöðugt verið að aukast og í dag er ætlast til þess að í vel stæðum ríkjum hafi allir einstaklingar tækifæri til að geta lifað góðu og eðlilegu lífi. Mörgum einstaklingum tekst illa að lifa sjálfstæðu lífi af fjölmörgum ástæðum og því þurfa úrræðin að vera fjölbreytt til að svara eftirspurnum fjölbreytts hóps þjónustunotenda. Í ljósi meiri krafna á félagsþjónustukerfið og vegna aukinnar reynslu og samkeppni á markaði hefur úrræðum fjölgað og gæði aukist með árunum. Ritgerðin leggur megináherslu á hvað einkennir gott félagsþjónustukerfi og hvers vegna er úrræði eins og Viðbragðsteymi félagslegrar heimaþjónustu þarft félagsþjónustuúrræði innan Reykjavíkurborgar. Það sem helst einkennir gott félagsþjónustukerfi er að auðvelt sé fyrir notendur að afla sér upplýsinga um þau þjónustuúrræði sem standa þeim til boða, fjölbreytt þjónustuúrræði, gæði séu góð og kostnaður lítill. Einnig að notandi hafi rödd og val hvað varðar hans eigin þjónustu (Brennan, Cass, Himmelweit og Szebehely, 2012). Á Íslandi er félagsþjónusta að mestu leyti í höndum sveitarfélaga og þjónustumiðstöðva, en í Félagsþjónustumiðstöð Laugardals og Háleitis starfar Viðbragðsteymi félagslegrar heimaþjónustu sem er gott dæmi um þróun í íslenskri félagsþjónustu. Viðbragðsteymið var stofnað vegna þess að talin var þörf á úrræði til að fá farsælli lausn á verkefnum sem þóttu of erfið eða tímafrek fyrir aðra þjónustuaðila vegna þess að heimilishald var komið í gífurlega óreiðu og samskipti við viðkvæmann notendahóp þóttu flókin. Viðbragðsteymið starfar tímabundið inn á heimilum til að geta flýtt fyrir aðkomu annarra þjónustuaðila, sem í flestum tilfellum er félagsleg heimaþjónusta. Með tilkomu Viðbragðsteymis félagslegrar heimaþjónustu var þannig mögulegt að styrkja notendur til að geta búið sem lengst heima hjá sér. Viðbragðsteymið er sérhæft, valdeflandi og skaðaminnkandi félagsþjónustuúrræði. Markmið teymsins eru oft mismunandi vegna þess að hvert mál er einstakt, en markmið Viðbragðsteymisins er ávallt að langtímaárangur náist og er því ætlað að hvetja og styðja notanda til sjálfshjálpar og til að þiggja frekari þjónustu að lokinni aðkomu teymisins. Í grunninn sér Viðbragðsteymið um þrif og endurskipulagningu á heimilum sem eru í mikilli óreiðu sem þarfnast úrbótar áður en annar þjónustuaðili tekur við málinu (Ingunn S. U. Kristensen, 2012).