Hagkerfi vestrænna þjóða: Frelsi og ójöfnuður

Abstract

Miklar þjóðfélagsbreytingar hafa átt sér stað á seinustu áratugum með breyttu markaðsfyrirkomulagi. Með tilkomu aukinnar hnattvæðingar í heiminum er fjármagnsflæði einnig í sögulegu hámarki. Mikið hefur verið fjallað um fátækt og ójöfnuð og þau áhrif sem þessir þættir geta haft á samfélög. Í þessari ritgerð er í upphafi farið yfir kenningu Karl Marx um stéttaskiptingu og hvernig hún tengist ójöfnuði, fjallað er um uppruna kenninga kapítalisma og frjálslyndisstefnunnar. Því næst er fjallað um mismunandi hagkerfi og þróun þeirra á líf einstaklinga og markað, ásamt því að skoða áhrif hnattvæðingar á líf einstaklinga og markaðsfyrirkomulag. Í seinni hluta ritgerðarinnar er byrjað á því að skoðað grunnkerfi markaðsbúskapar og aðgreiningu þeirra, því næst er skoðað mismunandi áherslur í vestrænum mörkuðum. Síðan er farið yfir mismunandi kapítalsima og uppgang skandinavíska velferðarríkissins. Í lokin er farið yfir mannlegar þarfir einstaklinga, skiptingu fátæktar og ójöfnuð. Fræðimönnum hefur reynst erfitt að skilgreina hugtakið fátækt og verður því farið yfir afleiðingar fátæktar og ójöfnuð. Helstu niðurstöður ritgerðarinnar eru þær að það markaðsfyrirkomulag sem er við lýði í mörgum vestrænum ríkjum veikir ríkisvaldið til muna. Fjármagnseigendur njóta góðs af fremur litlum ríkisafskiptum ásamt því að fátækt og ójöfnuður er að aukast á Vesturlöndum. Þessa þróun má meðal annars sjá í því að störf eru í auknu mæli flutt til minna þróaðra ríkja.