Orð verður til. Þróun íslensks nýyrðis og þættir sem ráða velgengni þess.

Abstract

Markmið þessarar ritgerðar er að kanna hvaða þættir ráða því hvort íslenskt nýyrði slái í gegn eða nái ekki fótfestu í málinu.Til umfjöllunar verða jafnt innri einkenni sem liggja í eðli orða sem og ytri þættir í samfélaginu sem hafa áhrif á afdrif nýyrða. Í fyrsta hluta ritgerðarinnar er rakin saga nýyrðasmíði á Íslandi í stuttu máli, auk yfirlits yfir þær fáu rannsóknir sem hafa verið framkvæmdar á þessu sviði til þessa. Í öðrum hluta er sjónum beint að nýyrðinu „sannlíki“, íslenskri þýðingu á hugtakinu „alternative facts“ sem hefur vakið mikla athygli í alþjóðlegri pólitískri umræðu frá upphafi ársins 2017. Sagt er frá uppruna hugtaksins í bandarískum fjölmiðlum og útbreiðslu þess í öðrum löndum. Svo er greint frá íslenska orðinu og velgengni þess með tilliti til mikilvægustu afgerandi þátta. Ritgerðinni lýkur með spá um stöðu orðsins „sannlíkis“ í íslenska málinu í framtíðinni.