The Madwoman : on creativity, feminism and the maternal in art

Abstract

Í ritgerðinni greini ég þau þemu sem veita mér mestan innblástur við listsköpun: feminíska list og hugtakið kyngervi í skapandi samhengi. Þessi þemu birtast í list minni þar sem að ég tek mér stöðu myndbrjóts þegar að ég nálgast hið hefðbundna sjónarhorn á kvenleika, sem markast af líffræðilegri getu til að fæða börn annars vegar og glápnautn hins karlmannlega augnaráðs hins vegar. Í ritgerðinni er unnið eftir þeirri hugmynd að list sé sprottin upp úr og skilgreind út frá þeim félagsmenningarlegu táknkerfum sem eru fyrir hendi í samfélaginu ogað hún sé þar af leiðandi móttækileg fyrir gagnrýni. Sett er fram gagnrýni á viðvarandi hugmyndir um að listræn snilligáfa sé fólgin í tengslum karlmennsku og sköpunar, ásamt því að skoða hvernig sjálfsmynd listamannsins hefur áhrif á verk hans og túlkun þeirra. Verandi móðir og listamaður lít ég til annarra kvenna sem hafa samtvinnað reynslu af móðurhlutverkinu við listsköpun sína; Jenny Saville, Mary Kelly og Alice Neel; og skoða hvernig það hefur átt þátt í því að kollvarpa kynjuðum staðalímyndum. Í framhaldi er sýnt fram á að samband sköpunar og mæðrunar er ekki mótsagnakennt heldur gagnkvæmt. Staðreyndin að listakonur hafa í gegnum tíðina þurft að velja á milli móðurhlutverks og listferils sýnir glöggt hina viðvarandi karlmiðuðu staðla listheimsins. Með því að vekja athygli á verkum þekktra listkvenna sem hafa notað móðurlegar upplifanir sem innblástur í verkum sínum er reynt að afsanna þá mýtu að listakona geti ekki notið velgengni í starfi sínu samtímis því að vera móðir. Þetta er gert meðal annars með því að greina bæði nærveru og fjarveru hins móðurlega í ólíkum listaverkum, allt frá hugmyndalist til málverka. Máli mínu til stuðnings er sótt í ritaðar heimildir sem snúa að kyngervi, bæði úr höfuðverkum feminískra bókmennta sem og listfræði. Þá er einnig vísað til listaverka úr ólíkum miðlum sem spanna bilið á milli listrænnar og bókmenntalegrar tjáningar í því skyni að varpa ljósi á persónulegan innblástur listsköpunar minnar.

This essay analyzes themes most influential to me is an artist: feminist art practices and the concept of gender in a creative context. These themes are apparent in my work as I take an iconoclastic approach towards traditional images of femininity as either defined by the biological ability to reproduce, or as the fetishized object of the male-gaze. The essay studies art as defined and conceived within the existing socio-cultural sign systems and therefore susceptible to criticism. The objective is to question the canonical connection of masculinity and creativity as typified in the myth of the artist genius, and to study how the artist’ identity affects the work and its consequent interpretations. As a mother and an artist I look at other creative women who have incorporated the maternal experience in their art, and how such practices subvert gendered stereotypes, including artists such as Jenny Saville, Mary Kelly, and Alice Neel. Furthermore, the essay illustrates how creativity and mothering can constitute a reciprocal relationship rather than a contradictory one. The fact that women artists in the past have had to choose between becoming a mother and pursuing a career in art, show how masculine standards die hard. By taking into consideration successful women artists who have adopted the maternal as a creative source, my intention is to disprove the belief that an artist cannot be a mother. This is done in part by by analyzing the absence and presence of the maternal in art works from conceptualism to painting. To further support my thesis, I apply a variety of writings on gender related to feminist literature and art theory. Although a painter myself, the creative references in this essay come in all mediums, crossing boundaries between artistic and literary expression in order to illustrate the variety of personal inspiration to me as an artist.